از استعمار سوریه(1921م) تا استمرار بشار اسد(2021م)

روند تکاملی کشور سوریه در یک صد سال اخیر، بیانگر افول و تضعیف کشورهای امپریالیستی غربی و انتقال قدرت به کشورهایی است که در برابر فشارهای حداکثری متجاوزین غربی مقاومت کرده و برای حفظ استقلال سیاسی و تمامیت ارضی خود ایستادگی کرده اند.

امپراطوری عثمانی در سال 1516 میلادی حکومتش را بر سرزمین شام (سوریه فعلی) آغاز کرد و در سال 1918 میلادی با پایان جنگ جهانی اول، امپراتوری عثمانی نیز فروپاشید سپس اولین دولت مستقل سوریه به پادشاهی فیصل یکم در سال 1920 میلادی تشکیل شد.

در 24 ژوئن همان سال در نبردی میان پادشاهی سوریه و ارتش فرانسه که به جنگ میسلون معروف است، با شکست پادشاهی، کشور سوریه به قیمومت فرانسه در می¬آید به طوری که بر پرچم کشور سوریه، تصویر پرچم فرانسه نیز اضافه شد!

فرانسه به مدت 26 سال، بر ساختارسیاسی و کنترل کشور سوریه تسلط داشت و نهایتا در 17 آوریل 1946 میلادی آخرین سرباز فرانسوی از سوریه خارج شد. به همین مناسبت این روز را، روز استقلال نامیدند.

در سال 1947 میلادی حزب پان عربی و سوسیالیستی بعث در سوریه تاسیس شد، پس از منحل شدن جمهوری متحد عربی در ۱۹۶۱ میلادی ، اندک اندک حزب بعث قدرت را در سوریه بدست گرفت و از ۱۹۶۳ میلادی حزب حاکم بر سوریه شد.

حافظ اسد در راس قدرت سوریه:

در سال ۱۹۷۰ میلادی، حافظ اسد، رئیسِ حکومت بعث سوریه شد. وی به مدت 30سال (۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰ میلادی)، رئیس جمهور و فرمانده کل قوای مسلح سوریه بود.

طبق قوانینی که حافظ اسد وضع کرد، مجلس خلق سوریه و دولت به‌طور انحصاری در اختیار حزب بعث قرار گرفت و ارتش، سازمان‌های ‌امنیتی و حزب بعث به ‌طور تمام و کمال از شخص رئیس‌جمهور (که خودش بود) پیروی می‌کردند. او به عنوان رئیس‌جمهور، مقامی فوق هرسه قوه داشت.

انتخاب بشار اسد توسط حزب بعث:

پس از مرگ حافظ اسد، حزب بعث سوریه جلسه‌ای تشکیل داد و فرزند او بشار اسد را به عنوان رئیس‌جمهوریِ بعدی دولت بعث سوریه انتخاب کرد.

بشار اسد از ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۰ میلادی به عنوان رئیس جمهور سوریه انتخاب شد و تا انتخابات سال 2021 میلادی به مدت 21 سال است که بر مسند قدرت تکیه کرده.

بحران سوریه و آتش افزونی های ائتلاف عبری_عربی_غربی:

در سال 2011 میلادی، سوریه دچار بحرانی شد که به درگیری های نظامی، درون سوریه منجر شد. بحرانی که رسانه های غربی تلاششان را می کردند تا آن را به بهار عربی و تحولات آزادی خواهان کشورهای عربی منطقه تشبیه کنند و اعتراضات داخلی سوریه را به براندازی حکومت بشار اسد گره زده و دولتی همسو با خواسته های ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی به روی کار آورند.

در همین راستا عربستان سعودی در تامین قرارداد های تسلیحاتی، پرداخت حقوق ماهیانه به مزدوران و تشکیل اردوهای آموزشی شورشیان در کشورهای مختلف نقش عمده ای را ایفا کرد.

قطر هم به گونه ای دیگر، با کمک‌های تسلیحاتی و مالی خود ازگروه های تکفیری حمایت می¬کرد.

ترکیه نیز علاوه بر تامین مسیرهای تدارکاتی و لجستیک، وآموزش نظامی به تکفیری‌ها با استفاده از افسران ترک‌، محل امن تردد و رفت و آمد آزادانه تکفیری‌ها به سوریه محسوب می¬شد.

در حقیقت رژیم صهیونیستی و متحدانش به خصوص ایالات متحده امریکا به دنبال تحقق خاورمیانه جدید بودند؛ خاورمیانه‌ای که "شیمون پرز" آن را مطرح کرد و خانم "کاندالیزا رایس" بر آن تاکید می کرد و آقای "برنارد لوئیس" آن را تئوریزه کرد تا در خاورمیانه‌، کشورهای اسلامی بزرگ و قدرتمند وجود نداشته باشند، بلکه این کشورها بایستی به کشورهای کوچک و ناتوان تبدیل شده و بر اساس تمایز های قومی و طایفه‌ای تجزیه شوند. در این صورت است که رژیم صهیونیستی امکان ادامه حیات خواهد داشت و مردم منطقه اجبارا به¬ وجود آمدن آن را خواهند پذیرفت.

موضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به تحولات سوریه:

جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا به اهداف پشت پرده صهیونیست ها و متحدانشان پی برده و سریعا وارد صحنه شد. مستشاران نظامی جمهوری اسلامی ایران در کنار حکومت سوریه به بازسازی ساختار ارتش سوریه و نیروهای امنیتی آن پرداختند و تجارب خود را به مسئولان سوری منتقل کردند.

از همان ابتدا پیشنهاد استفاده از توان بسیج نیروهای مردمی سوریه مطرح شد که خیلی با واکنش مثبتی همراه نبود، ولی به مرور زمان این نیاز احساس شد و بسیج مردمی با عنوان "نیروهای دفاع ملی" تشکیل شد که در این خصوص شهید سرلشگر حسین همدانی نقش عمده و اساسی داشت.

در این راستا حدود صدهزار نیروی بسیج مردمی ساماندهی شدند که به دفاع از شهر و خانه های خود پرداختند. با توجه به اینکه این نیروها بومی و دارای انگیزه‌های کافی برای دفاع از کشور خودشان بودند به مرور پیشروی تکفیری‌ها متوقف شد و در موضع دفاعی قرار گرفتند، تا زمانی که تکفیری‌ها به حرم‌های اهل بیت جسارت کردند و این امر با عکس‌العمل مجاهدان لبنانی، عراقی، افغانی و ایرانی مواجه شد و آنها وارد عرصه دفاع از حریم اهل بیت (ع) شدند.

در حالی که کشورهای غربی تصمیم داشتند تا حکومت بشاراسد را سرنگون کنند در آن زمان حتی روس ها در کنار دولت سوریه نبودند و سازمان‌های بین المللی هم خواستار سقوط بشار اسد بودند، لذا آنها تصور می کردند بزودی حکومت سوریه ساقط خواهد شد.

در آن برهه از زمان، دولت بشار اسد با تمام فشارهایی که از کشورهایی نظیر ایالات متحده امریکا و متحدانش متحمل می¬شد، توانست از تمامیت ارضی سوریه دفاع کند و با عنایت الهی، ایستادگی شخص بشار اسد و همراهی ارتش و مردم سوریه، مانع از سقوط حکومت بشار اسد شدند.

بحران سازی های رژیم صهیونیستی و متحدانش علیه کشور سوریه:

در سال ۲۰۱۱ با بالا گرفتن اعتراضات در جهان عرب، تظاهراتی نیز در شهرهای مختلف سوریه به وقوع پیوست که با سرکوب ارتش سوریه مواجه شد. بشار اسد در ابتدا در مورد این اعتراضات در رسانه‌های سوریه واکنشی نشاد نمی‌داد. اما پس از آن¬که سرکوب¬ها توسط ارتش بالا گرفت و هم چنین در برخی شهرها بخصوص در شهر حمص قیام مسلحانه توسط ارتش آزاد سوریه علیه حکومت وی رخ داد به مصاحبه با رسانه‌های دولتی سوریه پرداخت و علت این اعتراضات در سوریه را رژیم غاصب صهیونیستی دانست و اعلام کرد که با اقتدار در برابر این توطئه‌ها می‌ایستد.

اتحادیه عرب پس از بحران سوریه در سال های ۲۰۱۲-۲۰۱۱ میلادی ، عضویت سوریه در اتحادیه عرب را به حالت تعلیق درآورد.

در تاریخ ۲۳ مه ۲۰۱۱ میلادی، وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بشار اسد و ۹ شخصیت ارشد حکومت سوریه را به فهرست افراد تحریمی این کشور افزودند.

اما در ۴ فوریه ۲۰۱۲ میلادی، پس از گذشت یازده ماه از خیزش سوریه، دولت‌های چین و روسیه در شورای امنیت با قطعنامه‌ای که پایان حکومت بشار اسد را خواسته بود مخالفت و آن را وتو کردند.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۷ فوریه ۲۰۱۲ میلادی، با تصویب قطعنامه‌ای یازده ماه سرکوبی معترضان در سوریه را محکوم کرد. قطعنامه تصویب شده در مجمع عمومی از دولت بشار اسد می‌خواهد که ظرف ۱۵ روز طرح اتحادیه عرب را اجرایی کند. اتحادیه عرب خواستار کناره‌گیری بشار اسد از ریاست جمهوری و انتقال قدرت به معاونش بود، که 137 کشور به این قطعنامه رای مثبت ۱۲ کشور از جمله ایران، روسیه، چین و کره شمالی به این قطعنامه رای منفی دادند.

اصلاح قانون اساسی از سوی بشار اسد:

در نتیجه بحران سوریه، بشار اسد تصمیم گرفت پیش‌نویس قانون اساسی نوینی را در دستورکار قرار داده و همه‌پرسی برگزار کند.

همه‌پرسی در تاریخ ۲۶ فوریه ۲۰۱۲ میلادی برگزار شد و با رای 4/89٪ و مشارکت 4/57٪ رای آورد.

قانون اساسی جدید، دولت را از انحصار حزب بعث سوریه خارج کرد و اجازه تشکیل آزادانه به دیگر احزاب داده شد. به هرحال این قانون اساسی نسبت به نمونه سابق آن، نسبتاً مردم‌سالارتر است و اصلاحاتی در آن به چشم می‌خورد. طبق قانون اساسی قبلی تنها حزب بعث حق فعالیت رسمی داشت که به معنای نظام تک-حزبی در سوریه بود.

طبق قانون تازه انتخابات ریاست‌جمهوری در سوریه که مارس 2014 میلادی به تصویب مجلس رسید، نامزدان انتخابات ریاست‌ جمهوری سوریه باید دارای شرایط ذیل ‌باشند:

• پیش از اعلام نامزدی دست‌کم ده سال در سوریه زیسته ‌باشد.

• از ۲۵۰ نماینده مجلس سوریه ۳۵ تن از او حمایت کنند.

• ملیت سوریه را داشته و تبعه کشور دیگری نباشد.

• از حقوق سیاسی و مدنی بهره¬مند باشد.

• محکومیت‌های جنایی و نداشته باشد.

• تمام احزاب می¬توانند در انتخابات به صورت آزادانه فعالیت داشته باشند.

نخستین انتخابات ریاست جمهوری سوریه:

برای نخستین بار در ۳ ژوئن ۲۰۱۴ میلادی در مناطق تحت کنترل ارتش سوریه در این کشور انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و بدیهی است که برای نخستین بار در تاریخ این کشور، چند نامزد برای رسیدن به ریاست جمهوری با یکدیگر رقابت می¬کردند.

رهبران اپوزیسیون سوریه می گویند که این انتخابات تنها نمایشی از سوی بشار اسد برای مشروعیت دادن به ادامۀ ریاست جمهوری خود است و آن را تحریم کرده اند.

از میان ۲۴ نامزد ثبت¬‌نام کرده برای انتخابات، دادگاه قانون اساسی سوریه صلاحیت سه نفر را تأیید کرد:

بشار اسد(رئیس جمهور)، ماهر عبدالحفیظ حجار(دبیرکل حزب اراده ملی)، حسان عبدالله نوری(رئیس دانشکده فنی و حرفه‌ای خاورمیانه)

که نهایتاً بشار اسد با کسب 7/88 درصد آرا در سال 2014 میلادی برای سومین دوره پیاپی، رئیس‌جمهور کشور سوریه شد.

دوره سوم ریاست جمهوری بشار اسد و نقش فعال سوریه در منطقه:

در دوره سوم هفت ساله ریاست جمهوری بشار اسد، با نزدیکی بیشتر سوریه به جمهوری اسلامی ایران و درخواست رسمی بشار اسد از ولادیمیر پوتین در سال 2015 میلادی به منظور مقابله با مخالفین و شورشیان، روسیه به حمایت رسمی از دولت سوریه پرداخت.

این امر موجب شد که سوریه به ثبات سیاسی نسبی در منطقه دست پیداکند و به یکی از کشورهای موثر در جبهه مقاومت تبدیل شود.

بشار اسد در دیداری که با رهبر معظم انقلاب مورخ 25 فوریه 2019 میلادی در تهران داشت، از حمایت‌های بی‌دریغ جمهوری اسلامی ایران از کشورش، اذعان داشت: جنگ سوریه مشابه جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران بود. جمهوری اسلامی در این حادثه، فداکارانه در کنار ما بود و لازم است موفقیت کنونی را به جنابعالی و همه ایرانیان تبریک بگویم و از آنان قدردانی کنم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به ایستادگی صادقانه جمهوری اسلامی ایران در کنار ملت و دولت سوریه از همان ابتدای بحران، افزودند: سوریه با استقامت و همراهی مردم آن، توانست در مقابل یک ائتلاف بزرگ از آمریکا، اروپا و متحدان آنها در منطقه ایستادگی کند و با پیروزی از این حادثه خارج شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رمز پیروزی سوریه و به شکست کشاندن آمریکا و مزدوران منطقه‌ای آن را استقامت رئیس‌جمهور و مردم سوریه و پافشاری آنان بر مقاومت خواندند و با تأکید بر لزوم مراقبت در مقابل توطئه‌های آینده خاطرنشان کردند: جمهوری اسلامی ایران، کمک به دولت و ملت سوریه را کمک به حرکت و جریان مقاومت می‌داند و از صمیم قلب به آن افتخار می‌کند.

همچنین در تاریخ 9 آوریل 2021 میلادی، نماینده رئیس‌جمهور روسیه در دیداری با بشار اسد در دمشق، درباره همکاری دوجانبه و تلاش برای کاهش پیامدهای تحریم اقتصادی بحث و گفتگو کرد. نماینده ولادیمیر پوتین بر حمایت کشورش از حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و مخالفت با هرگونه اقدامی که حاکمیت این کشور را هدف قرار دهد و مانع از بین بردن بقیه تروریست‌ها و پایان جنگ و بازپس‌گیری تمام اراضی شود، تأکید کرد.

سرنوشت احتمالی دومین انتخابات ریاست جمهوری سوریه و تبعات آن:

روند تکاملی کشور سوریه در یک صد سال اخیر، از استعمار سوریه توسط فرانسوی ها در سال 1921 میلادی تا کسب استقلال سیاسی سوریه در سال 2021 میلادی توسط بشار اسد، بیانگر افول و تضعیف کشورهای امپریالیستی غربی و انتقال قدرت به کشورهایی است که در برابر فشارهای حداکثری متجاوزین غربی مقاومت کرده و برای حفظ استقلال سیاسی و تمامیت ارضی خود ایستادگی کرده اند.

شهروندان سوریه باتوجه به سیرتاریخی صد ساله کشورشان، راه حفظ استقلال سیاسی و تمامیت ارضی کشور را، مشارکت حداکثری مردم در انتخابات دانسته و پی برده اند که یک رئیس جمهور مقتدر، می تواند اقتدار کشور سوریه را حفظ کرده و دخالت های مستقیم و غیر مستقیم کشور های متجاوز را سرکوب کند.

می توان انتظار داشت که بشار اسد با ایفای نقش فعال در جبهه مقاومت و همکاری های نزدیک با جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به دنبال تحکیم وضعیت سوریه در منطقه است. تفکرات ضد اپریالیستی غربی در دولت اسد محرز شده و اکثریت مردم سوریه همان طور که در انتخابات سال 2014 میلادی از بشار اسد و تفکراتش حمایت کردند، گمان می رود در انتخابات سال 2021 میلادی سوریه نیز بشار اسد با کسب بیشترین آراء از میان دو نامزد رقیب خود، عبدالله سلوم عبدالله(فعال سیاسی و وزیر پیشین دولت در امور مجلس خلق)

و محمود احمد مرعی(رئیس سازمان عربی سوریه و از مخالفین داخلی سوریه)، مجددا توسط مردم برای ریاست جمهوری سوریه انتخاب شود.

در این صورت قطعا ائتلاف جبهه مقاومت به روند مبارزاتی خود با سیاست های امپریالیستی ایالات متحده امریکا و متحدانش برای خروج نیروهایشان از منطقه ادامه خواهد داد و تحرکات نیروهای ائتلاف غربی و صهیونیستی در منطقه محدودتر خواهد شد.