به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران زمین، همزمان با مذاکرات احیای برجام، تهران برای عضویت در گروه بریکس اعلام آمادگی کرده است. اما گروه بریکس چیست و عضویت در آن چه محاسنی برای کشورمان دارد؟
بریکس (به انگلیسی: BRICS) نام گروهی به رهبری قدرتهای اقتصادی نوظهور است که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شدهاست.
در ابتدا نام این گروه "بریک" نام داشت اما پس از پیوستن آفریقای جنوبی، به بریکس تغییر نام یافت.
هرچند اعضای گروه بریکس همگی به غیر از روسیه در ردهٔ کشورهای در حال توسعه یا اقتصادهای در حال ظهور هستند اما عموماً به واسطهٔ اقتصادهایی با رشد پرشتاب و فراگیر و نفوذ تأثیرگذار بر امور جهانی و منطقهای از دیگر کشورها متمایز میشوند.
بریکس نمایانگر نیمی از جمعیت جهان است و ۲۸درصد قدرت اقتصادی دنیا را در اختیار دارد.
در سال ۲۰۱۲ ترکیببندی اسمی تولید ناخالص داخلی این گروه، ۱۳٫۶ تریلیون دلار آمریکا است و به همین دلیل میتواند رقیبی قدرتمند برای گروههای مشابه سیاسی - اقتصادی مانند گروه ۷ یا گروه ۲۰ باشد.
بهنظر میرسد جنگ اوکراین و خروج روسیه از اتحاد با غرب، به نقشآفرینی گروه ۲۰ کمک خواهد کرد.
هو جینتائو، رئیسجمهور چین معتقد است که گروه کشورهای عضو بریکس، حامی و ارتقادهنده وضعیت کشورهای در حال رشد و نیرویی برای حفظ صلح جهان هستند.
ایده شکلگیری گروهی به نام بریک، در سال ۲۰۰۱ توسط مؤسسه سرمایهگذاری گلدمن ساکس، به منظور پیشبینی وضعیت اقتصادی جهان و قدرتهای برتر آن در نیم قرن آینده مطرح شد و جیم اونیل اولین بار نام مخفف این گروه را در سر تیتر یک روزنامهٔ اقتصادی به کار برد.
در شصت و یکمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد وزرای امور خارجهٔ کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین گفتگوهای مقدماتی را آغاز کردند. بعد از این اجلاس، رهبران ارشد بریک، در ۴ نشست دیپلماتیک دیگر (یکاترینبورگ، سائوپائولو، ژاپن و لندن) به منظور محکم ساختن پایههای شکلگیری این گروه شرکت کردند.
اولین اجلاسیهٔ گروه بریکس در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۹ در یکاترینبورگ روسیه با حضور لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا، دمیتری مدودف، منموهن سینگ و هو جینتائو به عنوان نمایندگان کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین برگزار گردید.
در این اجلاسیه کشورهای عضو بریکس بر موضوعاتی نظیر روشهای بهبود وضعیت اقتصادی و اصلاح نظام مالی جهان متمرکز گردیدند. همچنین این کشورها در خصوص برقراری روابط پولی و تجاری نزدیک با یکدیگر و ایفای نقش مؤثر و بیشتر در امور اقتصادی جهان به بحث و تبادل نظر پرداختند.
به دنبال نشست یکاترینبورگ، رهبران کشورهای بریکس هشدار دادند که باید در نظام مالی جهان اصلاحاتی صورت بگیرد تا بتواند به یک نظام کارا، مطمئن و باثبات تبدیل شود. هر چند این کشورها منتقد سلطهٔ دلار آمریکایی در نظام رایج ارزی نیستند (موردی که سابقاً روسیه نسبت به آن انتقاد کرده بود) اما در این نشست نگرانی خود را نسبت به کاهش ارزش دلار ابراز کردند.
در ۲۱ مارس ۲۰۱۱ چهارمین اجلاسیهٔ گروه بریکس در دهلی نو برگزار گردید. افزایش مبادلات تجاری با یکدیگر، همکاری ارزی، کاهش وابستگی به اروپا و ایالات متحدهٔ آمریکا و طرح تأسیس بانک توسعهٔ جنوب-جنوب از موضوعات مطرح شده در این اجلاسیه بود.
ایران همواره تلاش بسیاری برای عضویت در بریکس کرده است. عضویت در این گروه میتواند اقتصاد ایران را در برابر فشار تحریمها مقاوم کند.
در ژوئن ۲۰۲۲ جمهوری خلق چین با دعوت از ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، برای اشتراک دیدگاهش در خصوص بریکس دعوت به عمل آورد، در این اجلاس رئیس جمهوری ایران وعده حمایت کامل از بریکس و تمام اعضای آن در زمینه سوخت، انرژی، ترانزیت و نیروی انسانی آموزشدیده را داد.
پیش از این حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه وقت، در نامهای رسمی، خواستار حمایت جمهوری هند برای عضویت ایران در بریکس شد.
حالا گفته میشود زمینه برای عضویت ایران در این اتحاد آماده شده و این میتواند گام مهمی برای رشد اقتصاد کشورمان باشد.