نخستین حضور نظامی ایران در نیم‌کره شمالی زمین

دریانوردی در اقیانوس اطلس شمالی اولین حضور نظامی ایران در نیم‌کره شمالی زمین محسوب می‌شود، موضوعی که پیش از این سابقه نداشته است. البته این موضوع پیش از انقلاب درباره شناورهای خریداری شده ایران از کشورهای غربی وجود داشته، اما تماما سیر حرکت آنها از شمال به جنوب و فقط مربوط به همان دریانوردی بوده که شناورها تا ایران برای تحویل  طی کرده‌اند، اما از این حیث که یک شناور از ایران به سمت نیم‌کره شمالی زمین برود، برای نخستین بار در قالب ناوگروه 77 نیروی دریایی ارتش رخ داده است.

طولانی‌ترین دریانوردی تاریخ ایران

مسیری که ناوگروه 77 نیروی دریایی ارتش از بندرعباس تا سن‌پترزبورگ طی کرده  را می توان به جرات طولانی ترین مسیر دریانوردی در تاریخ ایران دانست که نیروی دریایی ارتش آن را محقق ساخت. مسیر طی شده توسط این ناورگروه معادل 14 هزار مایل دریایی یعنی چیزی حدود 26 هزار کیلومتر است.

شایان ذکراست اگر مسیر بازگشت این ناوگروه تا ایران را نیز درنظر بگیریم، چیزی حدود 52 هزار کیلومتر دریانوردی است که یک رکورد در تاریخ نیروی دریایی و دریانوردی کشور محسوب می‌شود. این رکورد تاریخی  تنها با وجود یک بندر متحرک دریایی مانند ناوبندر مکران امکان‌پذیر بود و ظرفیت  ساخت و نگه داری چنین ناوبندرهایی در اختیار تعداد محدودی از کشور ها است و ایران در این زمینه بی نظیر عمل کرده است.

اجرای مأموریت در سخت‌ترین شرایط دریانوردی

 این ماموریت با توجه به  مسیر طی شده توسط  ناوگروه، در سخت‌ترین شرایط جوی دریا صورت گرفته است. و به جرات می توان گفت سخت ترین شرایط دریانوردی را این ناو گروه ایرانی تجربه کرده است.بررسی نقشه‌های منطقه دماغه امید نیک نشان می‌دهد که در طول سال، یا بعلت برخورد آب‌های گرم و سرد در این منطقه و یا به خاطر تغییر زاویه خورشید و عبور از خط منطقه همگرایی جنب حاره، از نظر جوی وضعیت نامناسبی در این منطقه حاکم است.

در بهترین حالت در ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین کمترین تنش آب و هوایی در این منطقه وجود دارد به گونه ای که فقط امکان عبور شناورهای تناژ بالا در این ماه ها، از این منطقه وجود دارد. وجود طول موج های بلند و شرایط جوی نامساعد  این منطقه کشتیرانی را بسیار خطرناک می کند.

اجرای موفق ماموریت با تجهیزات بومی و با توان داخلی 

از مهم ترین مشخصه های این مأموریت مهم، اجرای موفق آن با دو شناور بومی یعنی ناوشکن سهند و ناوبندر مکران است. ناوشکن سهند پس از جماران و دماوند سومین ناوشکن از خانواده کلاس موج است که در آذرماه 1397 به ناوگان جنوب نیروی دریایی ارتش ملحق شد.

ناوشکن سهند نسبت به جماران و دماوند قابلیت‌های بیشتری دارد که از جمله آن می توان  به قابلیت پذیرش بالگردهای SH-3 بر روی پد بالگرد، افزایش برد عملیاتی و دریانوردی بدون نیاز به پشتیبانی تا 4 هزار مایل، دریافت سریعتر و راحت تر نیازمندی‌ها از کشتی پشتیبانی، سطح مقطع راداری کم و ... اشاره کرد.

 ناو شکن سهند در زمینه تسلیحات نیز مجهز به ۲ تیر موشک پدافندی، ۴ تیر موشک کروز ضدکشتی، توپ دریایی فجر، ۶ پرتابگر اژدر و سامانه دفاع نقطه‌ای کمند است.

سهند با حضور در این ماموریت و دریانوردی در متلاطم‌ترین آب‌های جهان با شرایط جوی بسیار نامساعد و فورس‌های دریایی بالا  عملیات غیر ممکن را ممکن کرد چرا که  این شرایط برای شناوری با تناژ ۱۴۰۰ تن، کاری غیرممکن بود.

اما ناوبندر لجستیکی مکران که وجود آن امکان انجام این ماموریت را ممکن ساخت، ناوبندر مکران را می توان به یک  جزیره ۱۲۱ هزار تنی متحرک روی آب تشبیه کرد.

این ناوبندر بعنوان یک پایگاه پشتیبانی متحرک برای ناوگروه‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در هر منطقه‌ای از جهان می تواند حضور پیدا کند. ناو بندر مکران  می‌تواند حدود ۸۲ هزارتن لجستیک مورد نیاز خود و سایر یگانهای رزمی و غیر رزمی نیروی دریایی در آبهای دوردست شامل سوخت،آب شیرین مصرفی، مواد غذایی یخچالی و غیریخچالی، انواع روغن، مهمات مورد نیاز، قطعات فنی، نان و دارو را با خود حمل کند.

 ناو بندر مکران حاصل تغییر کاربری یک کشتی نفتکش به یک ناو لجستیکی یا ناوبندر است، موضوعی که در سایر کشورها از جمله ایالات متحده آمریکا نیز مسبوق به سابقه است و دانش فنی و توانایی این تغییر کاربری و همچنین نگه داری  از چنین ناو بندر هایی نیز در سطح جهان ویژگی بسیار مهمی است.

شایان ذکر است ناوبندر مکران قادر است ۱۰۰۰ شبانه روز بدون پشتیبانی از ساحل در دریا حضور داشته باشد. همچنین با توجه به موقعیت خط استوا ، ناوبندر مکران با سرعت دریانوردی ۱۰ گره قادر است ظرف مدت ۹۲ شبانه روز یک دور کامل دور کره زمین دریانوردی کند.

ناو گروه ایران در حیات خلوت آمریکا و اروپایی ها

 مهم ترین و اصلی‌ترین پیام حضور ناوگروه 77 نیروی دریایی ارتش در شمال اقیانوس اطلس را می‌توان حضور در حیاط خلوت آمریکایی‌ها به حساب آورد؛ آمریکا و متحدانش چندین دهه است با حضور در منطقه خلیج فارس سعی در ایجاد تنش و پیش برد  فعالیت‌های مخربشان در خاورمیانه را دارند و به دلیل بعد مسافت و دوری سرزمین‌شان از منطقه غرب آسیا  هرگز تصور اینکه روزگاری ناو های ایرانی در آب‌های شمال اقیانوس اطلس که حیاط خلوتشان محسوب می‌شود را در حال کشتیرانی  مشاهده کنند را  نداشتند.

کشورهایی مانند انگلیس و فرانسه نیز به همین سبب هیچگاه تصور عبور ناوهای ارتش ایران از کانال مانش (بین فرانسه و انگلیس) را  نداشتند. اما ناوگروه 77  ارتش جمهوری اسلامی ایران در کنار ماموریت اصلی، با حضور خود در این منطقه، خط و نشانی هم برای ائتلاف چند کشور غربی در خلیج فارس کشید. و نشان داد که برای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تمام آب های این کره خاکی در دسترس است واقتدار ایران  عزیزمان را به رخ جهانیان کشید.