نگاهی به مسائل ومشکلات جوانان برای ازدواج

کاهش ميزان ازدواج در دهه اخير می‌تواند زنگ خطری برای کاهش جمعیت کشور باشد، حال آنكه چه موانع و مشكلاتي به عنوان عامل بازدارند در مسير جوانان وجود دارد و راهكار رفع آن چيست؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران زمین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، با توجه به اینکه در تقویم کشور روز ازدواج حضرت فاطمه زهرا(س) و حضرت علی (ع) به نام روز ازدواج نام گذاری شده است و نخستین روز از هفته ازدواج است، مسئولان کشور را بر آن داشته تا کمی بیشتر به فکر ازدواج جوانان و برداشتن موانع پیش روی آن باشند.

آمار های منتشر شده بیانگر آن است که در دهه گذشته میزان ازدواج چندان مطلوب نیست و زنگ هشداری به مسئولان کشور است چرا که این موضوع رشد جمعیت را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در این زمینه گفت: زمانی که آمار کلی جمعیت رو به کاهش است یعنی آمار کسانی که به سن ازدواج رسیده اند و یا قصد ازدواج دارند کاهش پیدا کرده است.

محمد مهدی تندگویان با بیان اینکه نتایج آخرین پایش ازدواج جوانان تا پایان مرداد منتشر می شود، گفت: بحث جنسیت یکی از مشکلاتی که کشور درگیر آن است و توجهی هم به آن نشده است. به صورت میانگین در ازای هر ۱۲۲ مرد متقاضی ازدواج در کل کشور ۱۰۰ خانم آماده ازدواج داریم که این آمار قابل توجه است واثرات منفي بر آمار ازدواج می گذارد.

کارشناسان بر این باورند با ادامه روند افزایش سن ازدواج، برخی از جوانان ممکن است تا چندین سال و حتی تا آخر عمر از نعمت داشتن همسر و خانواده بی‌بهره بمانند، به طوری که این روند آسیب‌های روحی، روانی، جسمی، اعتقادی و اجتماعی برای فرد و جامعه به همراه دارد.

مدیر کل دفتر برنامه ریزی جوانان وزارت ورزش و جوانان در رابطه با روند کاهشی ازدواج در سال ۹۹ گفت: در سال ۱۳۹۹، در مجموع کل کشور، ۴/۴۲ درصد افزایش آمار ازدواج را در مقایسه با سال ۹۸ شاهد بودیم و این بر اساس آخرین آماراعلام شده از سوی سازمان ثبت احوال است. در این بین استان خراسان جنوبی با بیشترین میزان افزایش ازدواج که حدود ۱۷درصد است و بعد از آن، استان‌های یزد، کرمان، بوشهر و هرمزگان بودند که نسبت به سال گذشته حدود ۱۰درصد افزایش نرخ رشد ازدواج را داشته اند.

طبق بیانات وی استان‌های، کردستان، البرز و فارس کمترین تغییرات را در افزایش نرخ ازدواج داشته اند؛ اما استان تهران با رشد منفی مواجه بوده است و در دو استان کرمانشاه و همدان نیز شاهد کاهش آمار ازدواج نسبت به سال 98 هستیم.

اصلی‌ترین مانع ازدواج جوانان مشکلات اقتصادی است

سختگیری های بی مورد والدین، سنت های دست و پا گیر، مسکن ، شغل، سربازی، تحصیل، مهریه های سنگین و ... از جمله مسایلی هستند که جوانان به عنوان موانع ازدواج مطرح می کنند اما طبق بررسی های مرکز پژوهش های مجلس مهم ترین عامل تاخیر در ازدواج جوانان مشکلات اقتصادی عنوان شده است.

احمد نادری رئیس فراکسیون مقابله با آسیب‌های اجتماعی در مجلس شورای اسلامی کمبود شغل و بیکاری جوانان، ادامه تحصیل در کنار مسائل اقتصادی به ویژه مشکلات مسکن را از جمله دلایل تاخیر ازدواج جوانان برشمرد که گاهی آن‌ها را به سمت تجرد گرایی مطلق می‌کشاند.

البته راهکارهایی مانند افزایش وام ازدواج برای تسهیل ازدواج جوانان ارایه شده است. مجلس وام ٧٠ میلیونی ازدواج برای جوانان و وام ۱۰۰ میلیون تومانی برای زوج‌های کمتر از ۲۵ سال را مصوب کرده است اما با توجه به نرخ تورم و مشکلات اشتغال و افزایش روزانه قیمت کالا ها رقم وام ازدواج نیز مشکلات پیش روی ازدواج جوانان را حل نمی کند.

شهرزاد دانشمندی مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی با اشاره به اینکه سامانه ازدواج از سال ۱۳۸۸ راه اندازی و تمام جوانان می‌توانند در این سامانه ثبت نام کنند، گفت: تا امروز ۱۲ میلیون و ۶۳۵ هزار نفر از تسهیلات وام ازدواج به مبلغ ۱۴۴ هزار میلیارد تومان بهره‌مند شده اند.

وی یادآور شد: علی رغم شرایط کرونایی، از ابتدای سال تا امروز، به ۲۴۲ هزار نفر مبلغ ۲۰۷ میلیارد ریال وام ازدواج پرداخت شده است.

ترس جوانان از مهریه های سنگین

حسین ابراهیمی مقدم روانشناس و استاد دانشگاه درباره عوامل تاثیر گزار در گرفتن مهریه گفت: امروزه چشم و هم چشمی خانواده‌ها در تعیین مهریه موثر است. از سوی دیگر میزان اعتماد خانواده دختر به پسر چنانچه احساس کنند که ممکن است مرد زندگی نباشد، میزان مهریه را بالا می‌برند.

وی علت دیگر مهریه زیاد را اعتماد خانواده دختر به اهل زندگی بودن فرزند خود برشمرد و گفت: خانواده ها افزایش میزان مهریه را ضمانتی برای زندگی فرزندشان می دانند.

این استاد دانشگاه بابیان اینکه بر اساس بررسی‌ها مهریه بالا با تحصیلات بالا رابطه عکس دارد، گفت: معمولا افراد تحصیلکرده خیلی مهریه بالایی را طلب نمی‌کنند. البته نداشتن هیچ گونه مهریه هم با اشکال همراه است. زیرا گاهی مردان و گاهی خانم‌ها در زندگی مشترک، ناسازگارند و پختگی کامل را ندارند و شاید نداشتن هیچ گونه مهریه منجر به این شود که زندگی را بسیار راحت بگیرند و آینده طرف مقابلشان را در نظر نگیرند.

برنامه های وزارت ورزش و جوانان برای حل مشکل ازدواج

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان درباره برنامه‌های این وزارتخانه برای ازدواج جوانان گفت: عمدتا بحث فرهنگ سازی و آموزشی ترویجی به این وزارتخانه مرتبط می شود و برای نخستین چندین کار بسیار بزرگ در بحث فرهنگ سازی انجام دادیم.

محمد مهدی تندگویان برگزاری جشنواره ملی فیلم ازدواج با نگرش متفاوت را یکی از برنامه های وزارت ورزش و جوانان در این حوزه برشمرد و گفت: در این برنامه تمام فیلم‌های تولید شده با موضوع ازدواج ، خانواده و فرزندآوری از اول انقلاب بررسی و فیلم‌های فاخر با همکاری بنیاد سینمایی فارابی به مدت ۱۰ روز کشور به صورت رایگان در سینما‌های پخش شد.

وی افزود: در انتهای جشنواره با حضور کارشناس، روانشناس، تهیه کننده و کارگردان نقد فیلم مثبت انجام دادیم. یکی از دلایل این بود که به هنرمندان بگوییم اگر کار فاخر کرده باشند، جایی برای دیده شدن وجود دارد حتی اگر در سال‌های قبل انجام داده باشند. هنرمندان نباید فقط گیشه پسند و جشنواره ای کار کنند.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت جوانان به سه دوره جشنواره تدبیر زندگی اشاره کرد و گفت: در این جشنواره فراخوان فیلم برای فرهنگ سازی موضوع ازدواج توسط خود جوانان را طرح شد. این برنامه امسال نیز به صورت مجازی برگزار شد که تقریبا ۷ هزار اثر، پایش و به آن‌ها جوایزی اهدا شد و ما همه تولیدات را به صورت رایگان در اختیار تمام رسانه‌ها قرار دادیم که از آن‌ها استفاده کنند.

تندگویان افزود: درکنار آن، ۸۰۰ اثر هم خود ما از طریق تشکل‌های پژوهشی انجام دادیم. همچنین بسته هایی به صورت، تولید محتوا انیمیشن، فیلم کوتاه، موشن گرافی و عمدتا با گرایش‌های آموزشی که با زبان جوانان است را به صورت رایگان در اختیار همه‌ی نهاد‌ها قرار دادیم.

وی با تاکید بر اینکه این کار، کار مقطعی هفته ازدواج نیست و برای همیشه قابل بهره برداری و در بستر فضای مجازی قابل استفاده است،گفت: در بازی‌های رایانه ایی تولید محتوا و برنامه انجام دادیم که در هنگام بازی نکات مهم و آموزنده به فرد آموزش داده شود.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت جوانان ضمن بیان اینکه در گذشته حدود ۸۰-۷۰ دفتر مشاوره ازدواج در سراسر کشور داشتیم، خاطر نشان کرد: در حال حاضر به مرز ۵۰۰ مرکز مشاوره در سطح کشور رسیده ایم و در استان‌های اهل تسنن هم دفاتر مشاوره داریم که مشاوران اهل تسنن آن را اداره می‌کنند لذا جوانان می‌توانند باخیال راحت به این مراکز مراجعه کنند و این امر تاثیر بسزایی برجای گذاشته است.

وی افزود: آموزش‌های دفاتر مشاوره ازدواج تا ۶ جلسه به صورت رایگان انجام می‌شود. در بحث‌های اشتغال با این که وظیفه ما نبوده است، اما در جا‌هایی ورود پیدا کردیم. مانند ایجاد مراکز منش با همکاری جهاد دانشگاهی در بحث طرح‌های جوانان که در ۳۱ استان مراکز منش وجود دارد و افراد ۱۸ سال به بالا می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند.

تندگویان در پایان به تسهیلات کسب و کار‌های روستایی اشاره کرد و گفت: در سال ۹۷ با ۱۲۰ میلیارد تومان اعتباری که این وزارتخانه داشت، ۷ هزار شغل را ایجاد کرد و همه این عوامل به بحث اشتغال و ازدواج جوانان کمک می‌کند.