هرچه به انتخابات ریاست جمهوری نوامبر آمریکا نزدیکتر می شویم، تیم کاخ سفید نسبت به در پیش گرفتن سیاست های خصمانه تر علیه روسیه اقبال بیشتری نشان می دهد. بعنوان مثال دولت آمریکا 25 تیر ماه چهارشنبه شب به وقت تهران ۳ فرد و ۵ شرکت روسی را به اتهام آنچه تلاش برای دخالت در انتخابات ۲۰۱۶ خوانده شده تحریم کرد. بنا به ادعای وزارت خزانه‌داری آمریکا سه فردی که توسط دولت آمریکا مورد تحریم قرار گرفته‌اند، علاوه بر اتهام تلاش برای مداخله در انتخابات 2016 آمریکا، به دخالت داشتن در درگیری‌های مسلحانه در منطقه «دونباس» نیز متهم شده‌اند.

علاوه بر تحریم های یاد شده فوق، «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا نیز بلافاصله اعلام کرد کشورهایی که در پروژه خط لوله «نورد استریم ۲» روسیه مشارکت کنند مورد تحریم‌های احتمالی واشنگتن قرار خواهد گرفت.

پمپئو همچنین چندی پیش در رابطه با احتمال تشویق نقدی طالبان برای حمله به نیروهای آمریکایی، این کشور را به اقدام سخت تهدید کرده بود. 

خود ترامپ نیز در این زمینه بیکار نبوده و این روزها به اظهارات ضد روسی بیشتر می پردازد. ترامپ اخیراً در توئیتی نوشت:

«هیچ‌کس به اندازه دولت من نسبت به روسیه سختگیر نبوده است. با جو بایدن و اوبامای فاسد، روسیه از گرفتن قسمت‌های مهمی از اوکراین لذت می‌برد.»

اما علت این رویکرد و ادبیات خشن تیم کاخ سفید در قبال روسیه را باید در انتخابات 2016 آمریکا جستجو کرد. آنجا که ترامپ و کمپین انتخاباتی وی به ارتباط با یک کشور خارجی برای از میدان به در کردن رقیب انتخاباتی خویش (هیلاری کلینتون) متهم شدند. بی شک این ارتباط مغایر با مصالح ملی ایالات متحده بوده است، چیزی که افکار عمومی آمریکا به هیچ عنوان در مورد آن کوتاه نمی آید و از هیچ کسی اغماض نمی کند. برای روشن شدن بیشتر موضوع، بازگشت به 4 سال پیش و قرار گرفتن در گرماگرم مبارزات انتخاباتی آمریکا و مرور حوادث بعد از آن خالی از لطف نیست:

شروع خدمت با خیانت

انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریكا یكی از جنجالی ترین رقابت ها بین دو طیف دموكرات و جمهوریخواه به شمار می رود كه حواشی و تبعات آن در طول 4 سال ریاست جمهوری ترامپ ادامه یافت. بطوریکه پرونده معمای مداخله احتمالی روسیه در انتخابات آمریكا که بعدها به پرونده «راشا گیت» شهرت یافت، هنوز هم موضوعی جذاب برای رسانه ها می باشد. 

1- برای سه نفر از مشاوران ترامپ در ارتباط با تقلب انتخاباتی و همچنین برخی اتهام های دیگر پرونده گشوده شد. آنها به ارتكاب 12 جرم فدرال از جمله توطئه علیه دولت ایالات متحده متهم شدند. این افراد عبارتند از «پل منافورت» مدیر سابق ستاد انتخاباتی ترامپ، «ریچارد گیتس» و «جورج پاپادوپولوس» از مشاوران رئیس جمهوری. در این میان اعترافات  جورج پاپادوپولوس برای ترامپ مشکل آفرید. چرا كه وی برخلاف دو همكار خود، اعتراف كرده بود كه به اداره تحقیقات فدرال در مورد تماس های خود با نزدیكان دولت روسیه دروغ گفته است. اقرار جورج پاپادوپولوس مبنی بر تحریف واقعیات در برابر اف.بی.آی به چالشی تازه برای دولت ترامپ منجر شد.

بر پایه برخی اسناد منتشره ، یكی از اتهام های وارده به مشاور ترامپ، دیدار وی با خواهرزاده رئیس جمهوری روسیه است كه در سال 2016 و بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری اتفاق افتاده است. 

از جمله افراد روس که پاپادوپولوس با آنها ارتباط داشته، «جوزف میفسود» استاد دانشگاه روس در لندن است که به پاپادوپولوس گفته بود روسیه مدارکی علیه هیلاری کلینتون، رقیب انتخاباتی ترامپ دارد که شامل هزاران ایمیل می‌شود.

در این میان واكنش ترامپ به اعتراف این مشاور قابل توجه است. وی كه پیشتر او را ستایش كرده و وی را مردی بی نظیر می خواند، پس از این رویداد با القابی زننده در توئیتی نوشت كه «كمتر كسی یك داوطلب جوان و پایین رتبه به اسم جورج را كه معلوم شده دروغگوست، می شناخت»؛ در واقع ترامپ سعی می¬کرد با تحقیر مشاور خود، اطلاعات درز شده از وی را بی اعتبار و ناچیز جلوه دهد. 

2- «مایكل فلین» مشاور امنیت ملی ترامپ هم نفوذی از آب درآمد. بعد از باز شدن پای فلین به پرونده «راشا گیت» او در بازجویی‌ها اعتراف کرد که با سفیر روسیه درباره لغو تحریم‌های دولت پیشین آمریکا علیه روسیه مذاکره کرده است. ترامپ با برکنار نمودن فلین سعی کرد حساب خود را از او جدا کند ولی با رسانه ای شدن موضوع، دیگر برای این کار خیلی دیر شده بود. 

3-اما اوج رسوایی ترامپ، برملا شدن ارتباط پسر ارشدش با مقامات روس بوده است.  با داغ شدن بازار واكاوی مداخله احتمالی روسیه در انتخابات 2016 آمریكا، مشخص شد كه پنج ماه پیش از انتخابات (ژوئن 2016)، پسر ترامپ با ناتالیا وسلنیتسكایا یك وكیل روس وابسته به دولت مسکو، ارتباطات ایمیلی و نیز دیدار و گفت وگوی رو در رو در برج ترامپ داشته است. این وکیل روس وعده داده بود اطلاعاتی از هیلاری کلینتون دارد که آنها می توانند جهت تخریب او بهره برداری کنند.  برملا شدن این دیدار، نه تنها عواقبی برای شخص دونالد جونیور داشت، بلکه حیثیت خانواده ترامپ و تیم او را نیز بر باد داد. انجام چنین دیدار ناشیانه ای بیانگر اینست که اطرافیان ترامپ، درک منطقی از مسائل سیاسی و ملی ندارند، و گرنه به هر طریق ممکن می بایست مانع از انجام چنین ملاقاتی می¬شدند. بعدها مشخص شد كه فرد همراهِ وكیل روسی در دیدار با پسر ترامپ، یكی از ماموران سابق كا.گ.ب دستگاه اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی بوده است. 

4- همچنین رسانه ها از تبادل ایمیل هایی بین مقامات روسی و جرد كوشنر داماد ترامپ خبر دادند. راست یا دروغ این قضایا اثبات نشد اما بی¬تردید تیرگی مناسبات ترامپ و رسانه¬های آمریكایی را تشدید کرد. استیو بَنِن مشاور پیشین ترامپ، ملاقات پسر بزرگ او با یک وکیل روسی در ماه ژوئن 2016 را خیانت آمیز خوانده و همچنین به مقامات ارشد کارزار انتخاباتی ترامپ از جمله جرد کوشنر، داماد ترامپ و پل منافورت، به خاطر موافقت برای حضور در این ملاقات به شدت حمله کرد. 

در ماجرای دونالد جونیور تنها تدبیری که به ذهن ترامپ رسید، تکذیب و سیاست سکوت بود؛ هیچ کس حق نداشت در این مورد با رسانه ها صحبت کند. ولی صرفاً با صدور تکذیبیه نمی شد جواب رسانه ها را داد؛ لذا گزارش رسمی که بیرون آمد این بود:

«این جلسه ای با حسن نیت در مورد سیاست های مصوب بود، که در آن همراهان ارشد و شهروندان روسی غیر وابسته به دولت مسکو حضور داشتند»

.ولی همه می دانستند که این یک دروغ رذیلانه است.

5- گزارش کریستوفر استیل که بعدها به «پرونده 2» معروف شد اطلاعاتی را ارائه داد که ابعاد جدیدی از ارتباط ترامپ با روس ها را آشکار می ساخت. براساس این گزارش، دونالد ترامپ توسط دولت پوتین تحت فشار قرار داشته و از او اخاذی می-شده است. گذشته از اینها، یکسری اسامی مانند توفیق عارف، فلیکس ساتر، کارتر پیچ، مایکل فلین، پل منافورت که در فهرست دوستان و نزدیکان ترامپ قرار داشته اند، اتفاقاً ارتباط آنها با روسیه محرز و بر همه آشکار شده است. داشتن چنین اطرافیانی، برای همگان شبهه انگیز بوده و تئوری ارتباط شخص ترامپ با روسیه را تقویت نموده است.

ترامپ با اخراج جیمز كومی از مدیریت اف.بی.آی و گماردن رابرت مولر برای پیگیری پرونده تحقیق در مورد مداخله روسیه در انتخابات آمریکا، توانست از مهلکه جان سالم به در ببرد زیرا شاه بیت گزارش مولر این عبارت بود:

«تیم انتخاباتی ترامپ، ارتباط مشهودی با روسیه نداشته و تبانی نکرده است و هیچ مدرک متقنی که ترامپ مانع تحقیقات و اجرای عدالت شده، یافت نشده است».

رابرت مولر بعدها در جلسه کمیته قضایی مجلس گفت که تنها دلیل عدم تعقیب قضائی ترامپ رویه وزارت دادگستری است که رئیس جمهوری مستقر را تحت تعقیب قرار نمی‌دهد اما پس از کنار رفتن از قدرت، امکان تحت تعقیب قرار دادن ترامپ وجود دارد.

قضیه از نظر ترامپ فیصله یافت ولی خیلی از سؤالات در ذهن مردم آمریکا همچنان بی پاسخ مانده است: علت برکناری جیمز کومی رئیس سابق اف بی آی  تهدید ترامپ در مورد قطع بودجه رابرت مولر در پی افشاگری های اولیه او از اعضای کمپین ترامپ   مدارک مولر برعلیه مایکل فلین و پسرش، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ  فشار ترامپ بر جف سِشِنز وزیر سابق دادگستری، از جمله این سؤالات می باشند.

از همه اینها بگذریم معمای تماسهای تلفنی خانواده و نزدیکان ترامپ با اتباع روس هنوز بی جواب مانده و گذشت زمان باعث فراموشی آن نشده است. نیویورک تایمز در گزارش 26 ژانویه 2019 (ششم بهمن ماه 1397) خود خبر داده بود که ترامپ و دست‌کم ۱۷ نفر از همراهان و مشاورانش قبل از برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۶، بیش از صد بار با اتباع روس، واسطه‌ها و مقام‌های سایت ویکی لیکس تماس برقرار کرده‌اند. منابع این تحلیل، اسناد ارائه شده به کنگره، پرونده دادگاه‌ها و بررسی‌های تیم تحقیق ویژه در زمینه دخالت خارجی در انتخابات سال ۲۰۱۶ در آمریکا می باشد. طبق این گزارش، راجر استون حد اقل 18 تماس، «مایکل کوهن» و «دونالد ترامپ جونیور» (پسر ارشد ترامپ) حد اقل 17 تماس، «جورج پاپادوپولوس» حد اقل 12 تماس، «پل منافورت» و «جرد کوشنر»(داماد ترامپ) حد اقل 6 تماس و «مایکل فلین» حد اقل 5 تماس با روس‌ها داشتند.

هنگامی که دونالد ترامپ در سال 2016 پیروز انتخابات آمریکا شد، تصور همه بر این بود که کرملین از این موضوع خوشحال است. ترامپ در زمان تبلیغات خود بارها پوتین را مورد تحسین قرار داده بود.او حتی اعلام کرده بود که کریمه را به عنوان بخشی از روسیه خواهد شناخت و به برداشتن تحریم ها علیه روسیه نظر خواهد داشت. ولی بعد از انتخاب ترامپ، اتفاقات حادث شده، وضعیت را به گونه ای دیگر تغییر داد. 

پس از اتمام انتخابات ریاست جمهوری و ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید؛ تحقیقات کنگره و پلیس فدرال آمریکا در مورد ارتباط مسئولان ستاد انتخاباتی ترامپ با روسیه، آغاز شد. شاید اگر اوضاع اینگونه بد پیش نمی رفت، دیدار ترامپ و پوتین خیلی زودتر اتفاق می افتاد ولی اینطور نشد و با گذشت نزدیک به شش ماه پس از ورود او به کاخ سفید، در حاشیه نشست سران گروه۲۰ در آلمان نخستین فرصت ممکن برای انجام دیدار رودروی ترامپ و پوتین فراهم شد.

«سیاست فرار به جلو»

بنابراین با اندکی دقت بر حوادث 4 سال گذشته آمریکا، علت رفتارهای کنونی ترامپ و تیم مستقر در کاخ سفید قابل تفسیر می باشد. بنا به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، تشدید رفتارهای ضد روسی کاخ سفید با نزدیکتر شدن به انتخابات ماه نوامبر، دور از انتظار نبوده است. با افتضاحی که ترامپ در سال 2016 در رابطه با روسیه به بار آورد، به اقدامات این چنینی برای برائت از روسیه نیاز دارد. به عبارت دیگر ترامپ سعی می کند خود را بعنوان فردی ضد روس نشان دهد تا خاطرات نامطلوب گذشته را از اذهان مردم آمریکا پاک کند.

این همان سیاست فرار به جلو است که ترامپ در پیش گرفته، تا بلکه بتواند اعتماد دوباره مردم آمریکا را جلب نماید. ولی آیا مردم آمریکا دیدار پسر ارشد ترامپ با خانم وکیل روس را در برج ترامپ فراموش کرده اند؟ یا سایر سؤالاتی که در سطور بالا به برخی از آنها اشاره شد. 

رخدادهایی که طی دو سال اخیر بر مردم آمریکا حادث شده، آنقدر سهمگین بوده که می تواند حافظه تاریخی آنها را بر هم زنند. نوسانات اقتصادی، جنگ تجاری با چین و رویارویی با اروپا و عواقب ناشی از آن، حذف پوشش بیمه ای اقشار آسیب پذیر (اوباما کِر)، مواجهه با پاندمی کرونا ویروس، آشوبها و اعتراضات فراگیر ضد نژادپرستی، اتفاقاتی هستند که این روزها شدیداً ذهن مردم آمریکا را  در خود غرق کرده اند و شاید این فرصتی مغتنم برای دونالد ترامپ می باشد تا بتواند با اقدامات و اظهارات پوپولیستی (که نشان داده در این زمینه بسیار زبردست می باشد) افکار عمومی ایالات متحده را به نفع خود بازطراحی نماید.

اما آیا مردم آمریکا باز هم گول خواهند خورد؟!