به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی
ایران زمین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، مهدی اسماعیلی کارشناس محیط زیست در گفتوگو با رسانه ها، درباره گاندوهای ایرانی، اظهار کرد: گاندو یا تمساح پوزه کوتاه یک دسته از تمساحهایی هستند که خاص منطقهی پاکستان و شبه قارهی هند هستند. این گونه در منطقه جنوب شرق کشور در شهرهای سراوان، چابهار و نیک شهر زندگی میکند و در اماکن دیگر دنیا این نوع تمساح یافت نمیشود.
وی ادامه داد: این تمساح بیشتر در هند، سریلانکا و پاکستان و ایران زیست می کند. واژه گاندو یک واژهی محلی است که در کل به حیوانی که روی سینهی خود حرکت میکند گفته میشود و ریشه آن در زبان بلوچی است.
این کارشناس محیط زیست درباره شرایط زیست گاندو ایرانی مطرح کرد: به طور کلی تمساحها شرایط زیست شان به شدت وابسته به آب است، افزایش دما و گرما دلیل جا به جایی و پراکنش آنها در جست و جوی آب و غذاست و همین امر سبب مواجهه نا خواسته گاندوها با جوامع انسانی می شود.
اسماعیلی با اشاره به اینکه اگر در این جوامع انسانی برای مثال جامعه بلوچی در کشور ما فرهنگ پذیرش و برخورد با تمساحها وجود داشته باشد آسیب کمتری متوجه آنها میشود. اظهار کرد: اگر گاندوها وارد منطقهای شوند که آشنایی انسان با آنها وجود نداشته باشد، این عدم آشنایی سبب برخورد انسان با آنها و از بین رفتنشان خواهد شد.
وی در ادامه گفت: متاسفانه در سالیان گذشته هم به دلیل اینکه تغییرات اقلیمی گستردهای همچون بالا رفتن دما، خشکسالی و تامین نشدن حقابه تالاب هامون، مناطق و زیستگاههای اصلی و حیاتی تمساحهای پوزه کوتاه با تنشهای آبی رو به رو شده و این گونه را در معرض انقراض و نابودی قرار داده و چون جمعیت آنها در ایران زیاد نیست تعداد کمی از آنها باقی مانده اند.
این کارشناس محیط زیست افزود: در بعضی موارد مشاهده شده بچه تمساحها یا تمساحها که به دنبال یافتن منابع آبی و غذایی هستند با خطر تصادف در جادهها مواجه میشوند یا با وارد شدن به جوامع انسانی ناآشنا از نظر فرهنگ پذیرش گاندوها مورد آسیب قرار میگیرند.
اسماعیلی با بیان اینکه گاندوها معمولا در برکههایی که کنار تالابها وجود دارد، زندگی میکنند گفت: در استان سیستان و بلوچستان منطقهای هست که مکان زیست تمساح پوزه کوتاه ایرانی است که امروزه به منطقهی حفاظت شدهی گاندو هم مشهور است.
او ادامه داد: بیشترین تقابل گاندو و انسان به حملهی گاندوها به احشام و دامها برمی گردد و مردم برای مقابله با آسیب مالی که آنها به دامها دارند با گاندوها مقابله میکنند. طی این سالها بین مردم بلوچ و گاندوها زندگی مسالمت آمیز برقرار شده است، در موارد خاص که انسانها سبب کشته شدن آنها میشوند آموزش به نسل جدید میتواند بسیار موثر باشد.
این کارشناس محیط زیست با بیان این که گاندوها معمولا به انسان کمتر از احشام حمله میکنند اظهار داشت: در شرایطی که فشار گرسنگی و نبودن طعمه یا وارد شدن نا خواسته انسان به محیط زندگیشان رخ دهد، به آنها حمله می کنند، مانند چند سال قبل که چند کودک طعمه آنها شدند.
اسماعیلی درباره نقش گاندوها در اقتصاد كشور بر شمرد: از لحاظ اقتصادی دو کارکرد اکوتوریسم، بهره برداری تجاری و استفاده از ظرفیت محلی برای جذب گردشگر جهت نظارت زیستگاه و زندگی گاندوها، محل کسب درآمد خوبی برای مردم منطقه محسوب میشود.
وی افزود: حتی در مواردی هم که شرایط زیستی آنها فراهم نباشد امکان احداث زیستگاههای مصنوعی برای جذب گردشگر درآمدزایی خوبی دارد.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به تاثیر گاندوها در صادرات گفت: در بحث تجاری بعضی کشورها مثل استرالیا و هند از گوشت یا تخم این جانور استفاده خوراکی میشود یا صادرات چرم و گوشت آن سود خوبی را دارد. ما نيز در كشورمان میتوانيم با پرورش این گونه، صادرات خوبی را پدید آوريم البته باید شرایط محلی و نظارت بر روند پرورش آنها به خوبی بررسی شود تا این گونه نادر آسیب نبیند.
وي تشریح کرد: روند تولید حیوانات از مرحلهی تخم ریزی تا زایمان و حتی بعد از آن باید در محیط بدون استرس انجام شود؛ جفت گیری تمساحها اغلب در آب صورت میگیرد و حضور انسان و فعالیتهای آن مثل آلودگیها و ایجاد سر و صدا و ورود پسماندهای آلوده به زیستگاه آنها شرایط تولید مثل و آرامش آنها را تحت تاثیر قرار میدهد و حیوان را دچار اضطراب از بین رفتن تخم هایش و آسیب دیدن آن میکند.
اسماعيلي عنوان کرد: در ایران باید نهادهای مربوط به این امر مثل اداره کل محیط زیست سیستان و بلوچستان و سازمانهای مردم نهاد محلی در این حوزه به مردم آگاهی دهند که گاندوها در چه زمانی نیازمند آرامش برای تولید مثل هستند و همچنین از از خشکسالی و ورود آلودگی به محیط زیست آنها جلوگیری کنند.
این کارشناس افزود: گاندو جزء میراث طبیعی کشور ماست و همان اندازه که یوزپلنگ ایرانی دارای اهمیت است باید شرایط زیست درستی برای این گونه نيز فراهم شود. به دلیل شناخت کمتر این گونه در جامعه و زیستگاه خاص آن در جنوب شرق کشور، پرداختن به گاندوی ایرانی بسیار کمتر بوده و سیستم گردشگری منطقه هم از استانداردهای کشور دور بوده است.
اسماعیلی بیان کرد: گاندوها نباید صرفا به عنوان یک جانور حمله کننده به انسان شناخته شوند. اگر به جنبه مثبت آنها هم در رسانهها پرداخته شود این گونه زندگی بهتری را تجربه میکند.