این روز ها خبرهای زیادی درمورد ربات ها و پیشرفتشان می شنویم؛ ربات‌هایی مشابه انسان با توانایی تکلم، راه رفتن، صحبت کردن و حتی فکر کردن هستند. این ربات‌ها با ظاهری کاملا مشابه انسان هستند. به‌طورکلی ربات‌های انسان‌نما از لحاظ ظاهری و خصوصیات بسیار شبیه به انسان هستند و روز به روز شبیه تر می شوند. این‌ ربات‌ها در محیط‌های انسانی و با ابزار ساخته دست انسان، می‌توانند تعامل داشته باشند، برای مثال جسمی را بردارند یا در محیط ِ کار، راه بروند. مطالعات متعدد پیش‌بینی کرده‌اند که بیش از نیمی از شغل‌های فعلی بشر در ٢٠ سال آینده، دیگر وجود نخواهند داشت. البته این پیش‌بینی، خود نویددهنده ایجاد شغل‌های جدید دیگر در آینده است. سیستم‌های آموزشی ما باید نسل جدید را برای این پدیده آماده کنند. باید به این نکته توجه داشت که با وجود این که ربات‌ها به‌ تدریج بهتر و باهوش‌تر می‌شوند ولی انسان، ویژگی‌هایی دارد که ربات هیچ‌گاه به آن نخواهد رسید.  ربات‌های انسان‌نما از منظر سلامت و رفاه انسان اهمیت زیادی دارند و از منظر علمی و فناوری هم می‌توانند منشاء تحولات فراوانی باشند.

انگار حضور این ربات‌ها در فعالیت‌های اجتماعی تصویر آِینده زندگی اجتماعی بشر است. روند روبه رشد فناوری ربات‌های انسان‌نما این پرسش را به وجود می‌آورد که آیا انسان‌ها قادرند وقت خود را با این ربات‌ها صرف کنند؟ آیا  این ربات‌ها فایده ای هم دارند؟ و این مفید بودن به چه شکلی‌ست؟ همچنین با توجه به امکان استفاده از ربات‌ها به عنوان سربازان آینده در جنگ‌ها آیا این ربات‌ها می‌توانند از تهدیدات احتمالی آینده بشریت باشند؟ این‌ها سوالاتی ا‌ست که بعد از رشد این تکنولوژی در عموم شکل گرفته است. در این گزارش به روند تحولات فناوری ربات‌های انسان‌نما در جهان نگاهی خواهیم داشت.

تاریخچه ربات ها

اولین ربات انسان‌نما در سال 1938 ساخته شد. این ربات توسط دو آمریکایی برای انجام سم‌پاشی گیاهان طراحی‌شده بود. در سال 1997 هم نمونه‌هایی از ربات‌های کاوشگر به مریخ فرستاده شد. اما در سال 2000 بود که شبیه‌ترین ربات به انسان از سوی شرکت سونی طراحی و ساخته شد. "آسیمو"   “ASIMO”  از پیشرفته‌ترین ربات‌های انسان‌نما است که قادر است در کنار انسان‌ها زندگی کند و فعالیت‌های اجتماعی انجام دهد. از آسیمو به‌عنوان ربات انسان‌نمای قرن بیست‌ویک یاد می‌شود. این ربات 58 کیلوگرم وزن و 1 متر و بیست سانتی‌متر  قد دارد. شرکت الکترونیکی هیتاچی ژاپن ادعا دارد "عمیو" رباتی که توسط این شرکت طراحی و ساخته‌شده است سریع‌ترین ربات‌ها در دسته ربات‌های انسان‌نما است. "سوفیا" و "اریکا" از آخرین نمونه‌های ربات‌های انسان‌نما می‌باشند.

آیا نگرانی ها درمورد پیشرفت ربات ها منطقی است؟

دیوید هانسون ،سازنده سوفیا در اوایل 2016 از شرکت هانسون روباتیک، در یک نمایشگاه زنده در جشنواره SXSW از سوفیا پرسید: «آیا می‌خواهید مردم را از بین ببرید؟» و زیر لب گفت بگو «نه». با مکث زیاد، سوفیا گفت، «باشه، انسان‌ها را نابود خواهم کرد». تهدید به نابودی انسان‌ها توسط یک ربات‌ فوق پیشرفته یکی از خطرات احتمالی رشد این فناوری است. علاوه بر تهدید نژاد بشر تهدید فرصت‌های شغلی انسان‌ها توسط ربات‌ها یکی دیگر از نگرانی‌های توسعه فناوری رباتیک می باشد. مارتین اسمیت استاد روباتیک دانشگاه میدلسکس انگلیس معتقد است : «وقتی روبات‌ها ازنظر هوشی از انسان پیشی بگیرند، اگر خیلی خوش‌شانس باشیم شاید، ما را به‌عنوان حیوان خانگی خود نگهداری خواهند کرد». ربات‌ها می‌توانند به‌جای اینکه همدم انسان‌ها باشند در حوزه نظامی، به ماشین‌های آدم‌کشی تبدیل شوند که قادرند در حداقل زمان ممکن، تعداد قابل‌توجهی از انسان‌ها را به قتل برسانند.

 محققان انگلیس بر روی دو هزار نفر در این کشور نظرسنجی را در مورد افزایش نقش روبات‌ها در زندگی روزمره انسان ها انجام داده‌اند که نشان داد: بیش از یک‌سوم مردم از اینکه مشاغل آن ها توسط ربات ها تسخیر شود نگرانند. همین تعداد اعتقاد دارند که روبات‌ها نژاد انسان را تهدید کنند، ابراز داشتند. ربات‌ها اکنون مشاغل سنگین و مشاغلی که کثیف و چندش آور هستند را دربر گرفته اند. مشاغل کم مهارت، روزمره ساختاری، ساده و قانون‌مند در محیط‌های ساکن و دارای چهارچوب خشک از مشاغلی‌اند که بیشتر از دیگر مشاغل درخطر اشغال توسط ربات‌ها قرار دارند.با پیشرفت فناوری ربات‌های انسان‌نما هم از نظر گسترش هوش و سرعت در روند پیشرفت باعث خوشحالی و هم ازنظر جنبه‌های تهدیدکننده‌ای مایه نگرانی است. این  دستاورد مهیج انسان ممکن است سرانجام به قیمت کشف لایه‌های پنهان جهان هستی منجر شود و یا ممکن است کل نسل بشر را منقرض کند.

کشور ایران نیز با توجه به پیشرفت ها و توسعه در فناوری توانسته است که  رباتی انسان نما بسازد.

ربات سورنا جدیدترین نسل از ربات های انسان نما در ایران و به عبارتی در جهان است که با قد 193سانتی متر و وزن 90 کیلوگرم بلند قامت ترین ربات انسان نما در عرصه جهانی است،  سورنا با قابلیت هایی مانند حرکت بر روی پله و سطوح شیبدار، دور زدن، حرکت رو به عقب، شوت زدن، تشخیص و برداشتن اجسام، شنوایی وحتی صحبت کردن به صورت هوشمند در رده ربات های پیشرفته جهانی قرار می گیرد و قادر است با سرعت 7/0 کیلومتر بر ساعت راه برود در این ربات از موتورهای DC استفاده شده است.