به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران زمین، قیمت برنج در دو سال جاری دچار  نوسانات فراوانی شده است. برنج که قوت غالب خانواده های ایرانی بوده و هست، در چند سال اخیر با جهش های قیمت وحشتناکی مواجه شد. برنج هاشمی گیلان تا چند سال قبل کیلویی ۱۲ هزار تومان فروخته می شد اما حالا به کیلویی ۱۵۰ هزارتومان رسیده است. این تغییر نرخ عجیب و پُر سروصدا باعث تغییراتی در بازار این کالا شده است که آینده خرید و فروش آن را در دست داشته و آن را به مسیر نامشخصی می برد.

مهمترین تاثیر جهش قیمت برنج افزایش مجدد تعداد کشاورزان است. بررسی خبرنگار نشان می دهد تعداد کشاورزان منطقه صومعه سرا، فومن، ماسال و شهرهای مرکزی گیلان در سال ۱۴۰۱ بسیار بیشتر شده است. قیمت برنج در سالهای ۹۷ و ۹۸ به نسبت تورم بسیار پایین بود. این اتفاق و روند باعث شد بسیاری از کشاورزان به علت کم سود بودن کاشت برنج، زمین های کشاورزی خود را رها کرده و به کارهای دیگری مانند کاشت و فروش چوب یا پرورش ماهی یا باغداری روی بیاورند.

با این حال، اتفاقات سال ۱۴۰۰ باعث آشتی کشاورزان با زمین های کشاورزی شد. قیمت برنج در سال ۱۴۰۰ با جهش بی‌سابقه ای روبه‌رو شد. برنج حدودا ۴۰ هزار تومانی در شهریور و مهر ۱۴۰۰ با قیمت ۸۰ یا ۹۰ هزار تومان فروخته شد. این قیمت در زمستان بالاتر هم رفت و به ۱۰۰ هزار تومان هم رسید. این اتفاق سود کلانی را نصیب برنج فروشان و ایضا کشاورزان کرد و همین اتفاق باعث شد کشاورزان مجددا با برنج آشتی کرده و به شالیکاری روی بیاورند.

بررسی های خبر فوری نشان می دهد که نه‌تنها زمین های کشاورزی مجددا فعال شده اند، بلکه برخی از زمین های کاشت درخت هم به زمین کشاورزی تبدیل شده و میزان فروش و خرید زمین شالیکاری نیز چند برابر شده است.

برنج و انتظار  کشاورزان برای جهش بزرگ قیمت

کشاورزان به دنبال سود سال گذشته اند. آنها گمان داشته و دارند که برنج در سال جاری نیز همانند سال گذشته پرفروش شده و جهشی دو برابری را تجربه خواهد کرد. این اتفاق تاکنون رخ نداده است. برنج هاشمی کشت اول در شهریور ماه ۱۴۰۱ در مبداء (گیلان) حدود ۱۲۰ هزار تومان به ازای یک کیلوگرم معامله شد. قیمت فعلی هر کیلوگرم برنج هاشمی اصل در تهران بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است. این سود اگرچه نسبتا خوب است اما برنج فروشان را راضی نکرده است. آنها به دنبال سود بیشتری هستند و می خواهند برنج خود را با نرخ بیشتری بفروشند.

این اتفاق باعث شده بسیاری از کشاورزان و برنج فروشان محصول خود را نگه داشته و آن را نفروشند. کشاورزان و برنج فروشان عمده منتظرند که قیمت این کالای ارزشمند مانند سال پیش، بعد از عرضه محصول کشت دوم، بالا رود. به همین دلیل، برنج خود را نگه داشته اند. 

جمیل علیزاده شایق دبیر انجمن برنج پیشتر درباره آخرین وضعیت بازار برنج به روزنامه «ایران» گفته بود: بعد از جهشی که در نرخ برنج از سال گذشته رخ داد، برنجکاران اولویت خود را در حفظ منافع شان درفروش محصول قرار دادند و به همین علت دیگر تمایل به فروش محصول با هر قیمتی ندارند در نتیجه کشاورزان از اواخر مردادماه شالی‌های خود را به بازار عرضه نکردند و منتظر بالا رفتن بیشتر قیمت‌ها هستند.

علیزاده شایق با اشاره به اینکه کشاورزان سود درنظر گرفته‌شده برای فروش برنج را قبول ندارند، گفت: برنجکاران با تعیین سود ۲۰ درصدی موافق نیستند بلکه مدعی هستند باید سود ۵۰ درصدی برای فروش برنج توسط دولت تعیین شود. به همین علت متأسفانه کشاورزان به کمتر از این میزان سود تمایلی نشان نمی‌دهند اما در عین حال دولت هم تعیین ارقام بالا برای برنج را به نفع مصرف کننده نمی‌داند.

چند کشاورز در گفتگو با خبرنگار خبر فوری تاکید کرده اند که دولت سعی دارد نرخ فروش برنج را پایین تر از حد معمول بیاورد و آنها به خاطر همین موضوع فروش برنج را متوقف کرده اند. بسیاری از فروشندگان نیز معتقدند به علت شرایط تحریمی و اوضاع بد اقتصادی احتمالا با انفجار قیمت ها در ماه های آینده مواجه خواهیم بود. این بدبینی به اقتصاد در آینده باعث شده عرضه برنج کاهش پیدا کرده و به آینده موکول شود.

صف های شلوغ نان و برنجی که از سفره ها حذف می شود

اگرچه ممکن است کشاورزان در برخی موارد حق داشته باشند اما بررسی ها نشان می دهد که افزایش قیمت برنج باعث آسیب دیدن شدید سفره مردم شده است. این آسیب حتی خود را در شهرهای کوچک شمالی که منبع اصلی تامین برنج هستند، نشان می دهد. صف های نانوایی های شهرهای شمالی تا چند سال قبل بسیار خلوت بود اما حالا با صف های طولانی و شلوغ نان مواجه می شویم. بسیاری از ساکنان شهرهای شمال توانایی خرید یا تامین برنج را نداشته و بر خلاف سنت خود، به مصرف نان روی آورده اند. یکی از اهالی شهر صومعه سرا در گفتگو با خبرنگار خبر فوری تاکید دارد که خرید برنج برای کسانی که زمین کشاورزی ندارند، بسیار سخت است و به دلیل قیمت پایین‌تر انواع نان، مردم به مصرف بیشتر نان و حذف برنج از سفره ‌شان روی آورده اند.