به نقل از پایگاه خبری و تحلیلی ایران زمین، پژوهشگران سوئدی در بررسی جدید خود نشان داده‌اند که مولکول‌های صمغ درخت کاج می‌توانند در پیشگیری از بروز تشنج در بیماران مبتلا به صرع کارآمد باشند.

صرع یا اپی‌لپسی عبارت است از مجموعه‌ای از اختلالات عصبی مزمن پزشکی یا بلند مدت که با حمله صرعی مشخص می‌شود. این حملات ممکن است بسیار خفیف و تقریباً غیرقابل شناسایی بوده یا برعکس طولانی مدت و با لرزش شدید همراه باشد. در صرع حملات به‌طور مکرر روی می‌دهد و هیچ دلیل ثابت و مشخصی ندارد، در حالی که حملاتی را که به دلایل خاص روی می‌دهد، نباید به عنوان حمله صرعی تلقی کرد.

پژوهشگران "دانشگاه لینشوپینگ"(LiU) سوئد، مولکول‌های جدیدی توسعه داده‌اند که می‌توانند به عنوان داروهای احتمالی در برابر صرع مورد استفاده قرار بگیرند. بررسی جدید پژوهشگران نشان می‌دهد که چندین نمونه از این مولکول‌ها، اثر ضد صرع دارند.

"نینا اتوسون"(Nina Ottosson)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: بیش از ۶۰ میلیون نفر در جهان به صرع مبتلا هستند. یک سوم از این افراد با وجود مصرف دارو، تشنج را تجربه می‌کنند. به همین دلیل، نیاز مبرم به انواع جدید دارو وجود دارد.

در افراد مبتلا به صرع سلول‌های عصبی بیش از اندازه فعال می‌شود و به حملات صرع می‌انجامد.

تکانه‌های عصبی، سیگنال‌های الکتریکی هستند که به سرعت در امتداد عصب‌ها حرکت می‌کنند. صرع و چندین بیماری دیگر، هنگامی پدید می‌آیند که عصب‌ها هنگامی که باید ساکت باشند، سیگنال‌ها را منتقل می‌کنند. تکانه‌های عصبی هنگامی به وجود می‌آیند که کانال‌های کوچک موسوم به کانال‌های یونی که در غشای سلول‌های عصبی قرار دارند، به یون‌های دارای بار الکتریکی اجازه عبور دهند. هنگامی که تعداد زیادی از یون‌ها به یک سلول وارد می‌شوند، تکانه‌ الکتریکی پدید می‌آید که در امتداد یک فیبر عصبی طولانی منتقل می‌شود و سایر سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند. بنابراین کانال‌های یونی، نقشی اساسی در صرع بر عهده دارند. بسیاری از داروهایی که در حال حاضر برای پیشگیری از حملات صرع مورد استفاده قرار می‌گیرند، با تاثیر بر کانال‌های یونی عمل می‌کنند.

پژوهش‌های پیشین دانشگاه "لینشوپینگ" نشان داده است که اسیدهای صمغ درختان کاج و کاج نوئل می‌توانند انواع خاصی از کانال‌های یونی را تحت تاثیر قرار دهند. دانشمندان از اسیدهای صمغ طبیعی به عنوان نقطه آغاز تولید مولکول‌های مشابه و جدید استفاده کردند.

برای انجام این پروژه پژوهشگران نحوه تحریک یک عصب را برسی کردند. به صورتی که آنها یک کانال یونی را زیر نظر گرفتند.کانال یونی مورد برسی، یک کانال یونی پتاسیم است که با "hKV7.2/7.3" نشان داده می‌شود و نقش مهمی در صرع دارد. اگر این کانال بسته شود، تشنج صرع پیش می‌آید؛ در حالی که اگر کانال باز باشد، تشنج متوقف می‌شود. از این رو سعی پژوهشگران در باز نگه داشتن این کانال بود. داروی موسوم به "Retigabine" می‌تواند hKV7.2/7.3 را باز نگه دارد و این روش، در درمان صرع شدید کارآمد بوده است.  اما این دارو بر روی  سایر کانال‌های یونی به ویژه کانال‌های موجود در عضلات نرم مانند مثانه و عروق خونی تاثیر می‌گذارد. این موضوع، اثرات نامطلوبی مانند فشار خون غیرطبیعی و دشواری ادرار را ایجاد می‌کند.

در این پروژه پژوهشگران نشان داده‌اند که چندین مولکول‌ جدید اسید صمغ می‌توانند hKV7.2/7.3 را باز کنند. این پروژه ابتدا بر روی موش‌ها انجام شد و آزمایش‌ها نشان داد که مولکول‌های جدید، تاثیر کمتری روی عضلات نرم دارند و به همین دلیل، اثر نامطلوب آنها روی رگ‌های خونی و مثانه کمتر است. و این موضوع به این دلیل است که اسیدهای صمغ جدید با استفاده از مکانیسمی متفاوت با مکانیسم مورد استفاده Retigabine، بر کانال‌های یونی تاثیر می‌گذارند. و این تفاوت در مکانیزم باعث تفاوت اثر گذاری می‌شود.

اتوسون در این باره گفت: من باور دارم که مکانیسم عملکرد مولکول‌های ما در کانال‌های یونی می‌تواند بسیار مهم باشد. ما امیدواریم که در آینده بتوانیم مولکول‌های خود را به سوی استفاده بالینی در یک دارو به کار ببریم. سوال مهم دیگر این است که آیا مولکول‌های جدید می‌توانند از بروز تشنج در یک ارگانیسم‌ پیشگیری کنند. پژوهشگران برای یافتن پاسخ این سوال، مولکول‌های موجود در لارو گورخرماهی را مورد بررسی قرار دادند و در آن، حملات صرعی را با استفاده از ماده خاصی تحریک کردند. همچنین چندین مورد از مولکول‌ها طی آزمایش‌ها، در تراکم مشابه Retigabine به کار رفتند و اثر ضد تشنج داشتند.

این پژوهش، در مجله "Epilepsia" به چاپ رسید.