ترامپ؛ همه‌چیز خوب است

بعد از ترور یکی از عالی‌ترین فرماندهان نیروهای مسلح توسط ارتش ایالات‌متحده در کشور عراق؛ نظم امنیتی حاکم بر غرب آسیا درهم‌شکسته شد و بار دیگر نشان داد این منطقه مهم می‌تواند سرنوشت سیاسی، اقتصادی و امنیتی جهان را به شکلی ناباورانه تغییر دهد.

اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا در عراق موجب شد تا این کشور مجدداً به کشتارگاهی برای انتقام‌جویی ایران و ایالات‌متحده تبدیل شود و این امر می‌تواند قدرت جمهوری اسلامی ایران را در منطقه دوچندان کند.

بعد از کشته شدن چند نفر از نیروهای آمریکایی در 27 دسامبر؛ دولت ایالات‌متحده برنامه ترور سپهبد سلیمانی را در دستور کار خود قرار می‌دهد و چند روز قبل از انجام چنین عملیاتی نیروهای نظامی آمریکا چند نقطه را برای ترور وی مشخص می‌کنند.

سردار سلیمانی در چارچوب عملیات «صاعقه آبی«مورد ترور قرار گرفت و به شهادت رسید. اکنون به نظر می‌رسد هدف از اجرای چنین طرح شومی ترور بخش مهمی از فرماندهان عالی‌رتبه حامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین کاهش عمق راهبردی این کشور قدرتمند در منطقه باشد.

پس از ترور فرمانده عالی سپاه قدس در عراق تا حدودی بسیاری از تحلیلگران به این اجماع رسیده بودند که انتقام ایران در کوتاه‌ترین زمان ممکن و باهدف کاهش قدرت و وجه نظامی آمریکا صورت خواهد گرفت و بی‌تردید عملیاتی خواهد شد.

اکنون پس از گذشت 5 روز از ترور سردار سلیمانی، این انتقام عملیاتی شده و سناریو جدیدی در حوزه امنیت غرب آسیا رقم خورده است. در همین حال وزارت دفاع آمریکا تائید کرده است که حداقل دو پایگاه نظامی این کشور در عراق هدف موشک‌های ایرانی قرارگرفته و موجب خسارت‌های فراوانی به آن‌ها شده است.

سپاه پاسداران در حالی ایران در حالی اقدام تلافی‌جویانه را صورت می‌دهد که در روزهای گذشته به اهمیت انتقام سخت از نیروهای نظامی مستقر در عراق تأکید ویژه‌ای دارد. شکل و ماهیت انتقام به شکلی است که دقیقاً در ساعتی که فرمانده سپاه قدس مورد هدف قرار می‌گیرد.

این عملیات صورت گرفته و همان پایگاهی که پهپاد آمریکایی را هدایت می‌کرده مورد اصابت موشک‌های دوربرد قرار می‌گیرد. نکته بسیار مهم دیگر این‌که فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در پاسخ به تویت ریس جمهور آمریکا از اعداد 2 و 5 به‌عنوان راهبرد ایران یادکرده و می‌توان اکنون از آن پرده برداشت.

جنگ جدید

پایگاه نظامی عین الاسد که برای آمریکایی به‌عنوان یک پایگاه راهبردی مهم جهت تمرکز بر عراق و سوریه یاد می‌شود پس از موشک‌باران شدید نیروی هوافضای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران اکنون دیگر کارکرد نظامی گذشته خود را نداشته و درواقع نگاه عمیق ایران و رصد دقیق این کشور را برای سایر بازیگران این صحنه مبهم از "جنگ جدید" را باز می‌کند. دیگر حملات موشکی سپاه پاسداران به پایگاه دوم آمریکایی‌ها در نزدیکی فرودگاه اربیل صورت گرفته که از تلفات آمریکایی‌ها اطلاعات دقیقی گزارش نشده است.

پس از مورد هدف قرار گرفتن پایگاه‌های نظامی سپاه پاسداران طی بیانیه رسمی اعلام می‌دارد که انتقام سختی از آمریکایی‌ها گرفته و در صورت تکرار هرگونه اقدام نظامی به آن پاسخ سخت و غیرقابل‌تصوری خواهد داد.

در بررسی کلیات مناقشه شکل‌گرفته بین ایران و آمریکا می‌توان در دو وضعیت سیاسی موردبررسی و تحلیل قرارداد. نخست آن‌که اقدام تلافی‌جویانه ایران از رویکرد منطقه‌ای و اعلام قدرت نظامی این کشور حائز اهمیت بوده و درواقع نشان می‌دهد که حیمنه کنونی ایالات‌متحده در حال ریزش بوده و ایران توانسته پیش‌قدم مؤثری در این مسیر باشد.

تغییر در نظم امنیتی منطقه‌ای و بین‌المللی

مورد دوم که بسیار حائز اهمیت است؛ تغییر در نظم امنیتی منطقه‌ای و بین‌المللی است که رویکرد جنگ‌ها و مناقشات را به‌طورکلی تغییر داده است. نحوه برخورد ایران در مقابل ترور فرمانده سپاه قدس این کشور از سوی پنتاگون نشان می‌دهد شیوه و ماهیت جنگ‌ها وارد محیط جدیدی گردیده که دو بازیگر دولتی با استفاده از توانایی‌های نامتقارن خود در مقابل یکدیگر قرارگرفته و توانایی اجرای سناریوهای مختلفی رادارند.

از سوی دیگر عکس‌العمل جدی و سخت ایران به اقدام ایالات‌متحده در عراق نشانه‌های جدید از تمرکز و دقت نیروهای مسلح ایران بر منطقه و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس دارد که می‌توانند در سناریوهای مختلف نظامی و سیاسی آمریکا را نقش فعالی داشته باشند.

حال؛ چنانچه همان‌طور که منابع مطلع سپاه پاسداران بیان کرده‌اند حملات تلافی‌جویانه موجب از بین رفتن بیش از 80 سرباز آمریکایی و یا ائتلاف شده باشد به نظر باید با دو سناریو مهم روبه‌رو شد: انتظار برای وقوع یک جنگ بزرگ در خاورمیانه که بی‌شک به‌ غیراز ایران و آمریکا بازیگران دولتی و غیردولتی دیگری در آن درگیر خواهند شد و یا این‌که حملات تلافی‌جویانه ایران به شکلی بوده که واکنش شدید پنتاگون را در بر نخواهد داشت و می‌تواند مسیر جدید از دیپلماسی هم‌سطح و برابر برای هردو قدرت فراهم آورد.