به نوشته گروه تحلیلی پایگاه خبری تحلیلی ایران زمین، به نظر میرسد تلاش آمریکا جهت اعمال فشار بیشتر اقتصادی بر ایران ادامه دار بوده و تا اوایل تابستان ۱۳۹۹ به اوج خود خواهد رسید اما عملکرد دولت در مهار این فشار موثر بوده و تاحدی اقتصاد ایران رو به شرایط پایدارو ثبات، به نسبت گذشته رسانده است روحانی در ۱۶ بهمن اظهار داشت تورم نقطه به نقطه به کمترین میزان خود در طول اعمال تحریمها رسیده که نوید بخشش آرامش در فضای اقتصادی کشور هست.
روز دوشنبه، وزارت امور خارجه ایران تهدید کرد که از آخرین تعهدات خود مطابق توافق برجام که برنامه هستهای ایران را در ازای رفع تحریمهای بینالمللی محدود میکرد، عقبنشینی خواهدکرد و غنیسازی را مانند قبل از برجام پیگیری خواهد نمود در همین راستا جواد ظریف وزیر امور خارجه از لغو سفر خود به سبب عدم رویایی با ترامپ و مقامات آمریکایی شرکت کننده درمجمع جهانی اقتصادی در داووس خبر داد.
این مراحل پس از سخنرانی رهبر معظم انقلاب، که در آن اروپا را به حمایت از راهبرد "فشار حداکثری" آمریکا و اعمال تحریمهای جدید علیه ایران در حوضههای مختلف متهم کرد.
ایران امید داشت بوسیله کشورهای اروپایی بتواند اثر تحریمهای ترامپ را کم کند؛ آلمان انگلیس و فرانسه در تبعیت از آمریکا به تحریمها دامن زدند تا پروسه فشار حداکثری بر ایران را تکمیل کنند. اما باتوجه به مقاله خبرگزاری بلومبرگ دور زدن تحریمهای اعمال شده سخت بنظر میرسد.
پیشبینیها حاکی از این است در خلال برگزاری انتخابات مجلس در دوم اسفند ماه جو اقتصادی به ثبات بیشتری برسد و فرصت مناسبی جهت فعالیتهای اقتصادی فراهم گردد، انتظار میرود یک چرخه سیاسی جدید که ریشه در خواستههای مردم در کشور بوده آغاز گردد در راستای نیاز جامعه کاندیداهای که در راهبرد "اقتصاد مقاومتی" برنامههای و ایدههای بیشتری داشتهباشند از شانس بالاتری برخوردار باشند.به اینصورت که تکیه بر توان داخلی تقویت تولید و استفاده از نیروهای جوان فعال و متخصص، راهبرد موثری در رهایی ایران از این چالش می تواند باشد.
تا زمان انتخابات ۱۴۰۰ ریاست جمهوری تفکرات جدیدی در حوضه سیاست وارد خواهندشد وتداوم این امر بر معادلات و تحلیلهای اقتصادی ایران تاثیر گذار است. روحانی در سخنرانی خود در بانک مرکزی گفت: "ما باید با جهان کار کنیم." وی درمورد مخالفانی که ادعا میکنند ایران قادر خواهدبود بدون تکیه بر کمکهای خارجی در تحریم رونق اقتصادی ایجاد کرد گفت: "من نمیدانم چگونه این کار را انجام دهم."
بلافاصله قالیباف در موضعگیری صریح که از رقبای انتخاباتی روحانی هم بوده در جواب اظهار داشت، "جوانان انقلابی میدانند چگونه این کار را انجام دهند. با حمایت مردم ، همه چیز ممکن است." بسیاری از اصولگرایان راهبرد "اقتصاد مقاومتی" به عنوان تنها رهایی از فشار اقتصادی میدانند و مایل به غلبه بر تحریمهای ایالاتمتحده از طریق جایگزینی واردات از طریق تقویت تولید داخلی و پشتیبانی از وارادت کالاهای که امکان تولید آن در داخل کشور وجود ندارد از طریق متحدین منطقهای، تفسیر میکنند.
سیروس رزاقی از فعالین اقتصادی میگوید: برداشت من این است که تحریمها تنها بخشی از مشکل کشور در زمینه دشواری انجام کسب و کار و تضعیف بخش خصوصی است. آنچه ما نیازمندش هستیم اصلاحات ساختاری واقعی گسترده است تا بهرهوری در کشور چه با تحریم و چه بدون تحریم افزایش یابد.
هفته گذشته بانک مرکزی طرحهای جالبی را برای صادرات40 میلیارد دلاری کالاها و خدمات شرکتهای خصوصی به خارج کشور ارائه کرد. بسیاری از کشورها عملکرد بانک مرکزی ایران را در خصوص تامین ارز در شرایط بسیار سخت تحریمها تحسین میکنند به نظر میرسد اگر این عملکرد ادامهدار باشد بازار آینده بهتری را تجربه خواهدکرد.
جواد صالحی- اصفهانی «استاد دانشگاه»" آینده کشور به دو سؤال بستگی دارد. آیا تولیدكنندگان ایرانی قادر به تولید محصول هستند؟ واقعا بعضی از شرکتهای دانش بنیان در این شرایط به سود رسیدهاند باتوجه به قطع واردات و نبودن رقابی خارجی بسیاری از شرکتهای خودکفای به سود مناسبی رسیدهاند. آیا آنها قادر به صادرات هر یك از اینها هستند؟"
کارشناسان علل مختلفی را از ونزوئلایی نشدن اقتصاد ایران برشمردهاند از جمله وابستگی ایران به دوپینگ نفت خیلی کمتر از ونزوئلا است و در شرایط فعلی درآمدهای مالیاتی سهم بیشتری از درآمدهای نفت را در درآمدهای دولت شامل میشود و البته حجم صادرات غیر نفتی ایران هم به نسبت ونزوئلا بسیار قابل توجه است.»
واقعیت این است که پس از دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد، دولتها در امور مالی محافظه کارتر عمل میکنند، توجه به این امر باعث میشود ایجاد ابرتورم بعید باشد.
ایران همچنین در تنوع بخشیدن به اقتصاد موفقتر بوده و وابستگی خود به نفت را به شدت کاهش میدهد. اما شاید مهمترین تفاوت از ونزوئلا، موقعیت جغرافیایی ایران باشد. علاوه بر قرار گرفتن در خلیج فارس، مکانی مهم برای بازار جهانی نفت با عراق، افغانستان و پاکستان هم مرز است. علاوه براین ایران قسمتی از پروژه چینی "یک کمربند - یک راه" باید از طریق ایران گذشته و به اروپا مطابق با جاده ابریشم برسد.
نتیجهگیری
با این حال اگر رهبران اقتصادی ایران با این مشکلات کنار بیایند، و چشم امید خود را از بیرون از ایران قطع کنند و با استفاده از مراکز علمی پژوهشی و دانشگاهها و صنایع نظامی که از فناوریهای تک برخوردارند به کشور اجازه نمیدهد تا به نسخه ونزوئلائی اقتصاد که هدف نهایی ترامپ از اعمال تحریمهاست، برسیم.
اگه به متخصصین جوان اعتماد بشه میتوانیم از تحریم ها فرصت بسازیم فکر نمیکنم متخصصین ما چیزی از اروپایی ها کم داشته باشند بلکه بهتر هم هستن