به گزارش ایران زمین، آیت‌الله ابراهیم رییسی ریاست قوه قضاییه پیرو رویکرد جدید مبارزه با مفاسد مالی این بار سامانه اموال مسئولان را در دستور کار جدی دستگاه قضاییه قرار داد و دستور راه‌اندازی آن را صادر کرد. البته بحث اموال مسئولان موضوع جدیدی نیست. چندین و چند سال از دوران حیات آیت‌الله هاشمی فقید در مجمع تشخصی مصلحت نظام بررسی شد، چند مرتبه به مجلس شورای اسلامی بحثش کشیده شد و برای رقابت‌های سیاسی و انتخاباتی نقل مناظره‌های انتخاباتی بود؛ اینکه یک مقام مسئول دارایی و اموال خودش را چگونه کسب کرده و چقدر از این اموالش مربوط به دوران خدمت و چقدر از آن مربوط به دوران پیش از این بوده، همیشه یک سوال برای اذهان عمومی بوده است. بنابراین اهمیت تصمیم فعالیت سامانه اموال مسئولان فراتر از آنکه به شفاف‌سازی و مبارزه با فساد ختم شود، پاسخگویی به اذهان عمومی است؛ اتفاقی که به دنبال خود موجب اعتمادسازی عمومی می‌شود و نهایتا آرامش روانی جامعه و ضریب قانون‌مداری در کشور را تقویت می‌کند.

اعلام اموال مسئولان از شعار تا عمل

اعلام اموال مسئولان بیش از آنکه جامه عمل بپوشد یک بحث انتخاباتی، سیاسی و انتقادی بوده است. آنچنان که در دورانی خیلی راحت تخریب چهره‌های سیاسی بدون ارائه اسناد و مدارک معتبر انجام می‌شد و هیچگاه برای اذهان عمومی روشن نبود که این اتهامات چقدر درست است و چقدر غلط و در نهایت با مسئول فاسد یا تهمت‌زنندگان چه برخوردی می‌شود. بدتر از آنکه همین ادبیات بعدتر از سطح خیابان و کوچه به مناظره‌های انتخاباتی و رقابت‌های سیاسی کشانده شد و حتی مسئولان نیز با همین ادبیات و لحن علیه هم لب به انتقاد و اعتراض و اتهام گشودند.

البته این فقط یک طرف ماجرا بود و در سمت دیگر هر مسئولی بدون ارایه مدارک و مستندات شفاف خودش را ساده‌زیست معرفی می‌کرد و بعضا همین افراد در گذر زمان درگیر پرونده‌های سنگین سیاسی یا اقتصادی می‌شدند تا مجددا این سوال برای شهروندان پیدا شود که چرا باید یک مسئول به راحتی چنین رفتاری داشته باشد و چرا هنوز یک رویه و سازوکار شفاف برای این ماجرا وجود ندارد تا حقایق مشخص باشد.

کمپین داوطلبانه اعلام اموال و دارایی

یکی از مهمترین اتفاقاتی که در بحث اعلام اموال و دارایی مسئولان رخ داد، ایجاد یک کمپین داوطلبانه بود. تعدادی از مسئولان به صورت داوطلبانه در این کمپین حاضر شده و اموال و دارایی خودشان را اعلام کردند. برخی شهروندان نیز برای حمایت از این کمپین پیوستند. این اتفاق باعث شد تا بحث اعلام اموال مسئولان همچنان یک بحث جدی و مهم در بستر جامعه باقی بماند و در عین حال این مطالبه را جدی‌تر از گذشته جلو ببرد. اما همچنان در ورای این کمپین داوطلبانه هنوز عزم راسخی برای آن رخ نداده بود.

املاک و حقوق‌های نجومی و اموال و دارایی مسئولان

در حالی که رفته رفته شوق و شور کمپین رو به خاموشی می‌رفت ولی بعد از مدتی افشای پرونده‌های فساد جدید همچون املاک و حقوق‌های نجومی باعث شد تا دوباره این مساله طرح شود که اساسا حقوق مسئولان و وضعیت سکونت و دارایی و اموال آنان چگونه است. در این میان فیش‌های حقوقی متفاوتی با رقم‌های بسیار و نیز راز بسیاری از خانه‌های لوکس تهران افشا شد؛ اتفاقی که در ادامه سبب شد تا مجلس شورای اسلامی تصمیم به آن گرفته تا یک سقف و کف مشخصی برای حقوق مسئولان و مقامات و مدیران مصوب کند. شاید این اتفاق آغاز راه بود. اینکه قانون بالاخره به عنوان یک مامن و پناهگاه مطمئن برای مبارزه با فساد و رانت‌ها و ابعاد مختلف آن از جمله اعلام اموال و دارایی مسئولان شناخته شود. این مساله نه فقط مسئولان بلکه سبب شد تا اصناف دیگر نیز تحت شعاع قرار بگیرند و به تبع آن جلوی برخی بدعت‌های جزیره‌ای اصناف در افزایش قیمت‌های ناگهانی خدمات و محصولات گرفته شود.

راهی که دولت آغاز کرد و قوه قضاییه تکمیل کرد

دولت روحانی در این وانفسا سازمان اداری و استخدامی کشور را به تهیه و تنظیم سامانه‌ ثبت دارایی و اموال مقامات مکلف کرد. این ماموریتی طی 2 سال پیگیری شد و در این میان نیز سازمان طی نامه‌نگاری‌هایی که با قوای مقننه و قضاییه و نیز زیرمجموعه‌های قوه مجریه داشت، خواستار آن شد تا حقوق و دارایی مسئولان و کارمندان طی لیست به صورت ماهانه اعلام شود. این لیست اگرچه هیچگاه رسانه‌ای نشد ولی کسب اطلاعات دقیق از اموال و دارایی مسئولان و اعلام آن به مراجع ذی‌صلاح سبب شد که حداقل به صورت غیرعلنی دارایی و اموال مسئولان بررسی شود. بنابراین به تعبیری این اتفاق را مرحله آزمون و خطای شفاف‌سازی اموال و دارایی مسئولان دانست.

نشست مشترک سران قوای سه‌گانه

دیدار و رایزنی سران قوای سه‌گانه اتفاق مهم دیگری بود که در جریان فعالیت رسمی سامانه اعلام دارایی و اموال مسئولان رقم خورد. گفته می‌شود که در این جلسه آیت‌الله رییسی بحث سامانه را مطرح کرده و در مقابل نیز علی لاریجانی در حمایت از این پیشنهاد اعلام می‌کند که مجلس آمادگی هرگونه همکاری با این موضوع را دارد. همچنانکه طی چند روز گذشته هشت تن از نمایندگان مجلس همچون حجت‌الاسلام‌والمسلمین مجتبی ذوالنور، محمدرضا پورابراهیمی، حمیدرضا حاجی‌بابایی، رسول خضری، الهیار ملکشاهی، محمدجواد کولیوند، اسدالله عباسی، و اصغر سلیمی برای اعلام اموال خودشان در این سایت اعلام آمادگی کرده‌اند.