در روزهای پایانی(21 تا 25) اردیبهشت سال 1400 ثبت نام نامزد های انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری آغاز می شود و در 28 خرداد 1400 سکاندار پاستور توسط آراء مردمی مشخص خواهد شد.

جریان های سیاسی که کم و بیش، از اواخر سال گذشته در فضای مجازی فعالیت های تبلیغاتی خود را از نامزدهای مورد حمایت خود شروع کرده بودند ، در روز های پایانی اردیبهشت تکاپوی دو چندانی به خود گرفته اند.

برخی از نامزد ها به صورت مستقل و برخی دیگر با حمایت جریان های سیاسی قصد ورود به عرصه رقابت انتخاباتی را دارند. فعلا فضای انتخابات بی ثبات است، برخی جریان های سیاسی از نقصان و برخی دیگر، از تعدد نامزدهای انتخاباتی به مشکلاتی برای رسیدن به تجمیع آراء برخورد کرده اند.

اشخاص و جریان های حاضر در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری:

دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا تا به حال به صورت رسمی نامزد انتخاباتی خود را معرفی نکرده اند.

اصولگرایان با دو نهاد شورای وحدت و ائتلاف نیروهای انقلاب ، در حال تلاش برای دستیابی به اجماع و معرفی گزینه واحدی به مردم هستند. جامعه روحانیت نیز برای این انتخابات فعال شده است. اصولگرایان مشتاق به حضور ابراهیم رئیسی در انتخابات هستند و اعلام کرده اند که در صورت حضور او در انتخابات، همه گزینه های آنها  کنار می روند.

اصلاح طلبان هم که بهزاد نبوی را به ریاست نهاد اجماع ساز انتخاب کرده اند، فعلا اظهارنظر رسمی درباره گزینه های اصلی خود اعلام نکرده اند، اما از محمدجواد ظریف، محسن هاشمی و اسحاق جهانگیری به عنوان گزینه های اصلی این نهاد نام برده شده است. 

برخی احزاب اصلاح طلب نظیر حزب مردم سالاری مصطفی کواکبیان را به عنوان نامزد انتخاباتی خود معرفی کرده اند، حزب ندای ایرانیان نیز گزینه اول خود را  ظریف و گزینه دوم خود را صادق خرازی اعلام کرده است. حزب کارگزاران از ظریف، محسن هاشمی و جهانگیری و حزب اعتمادملی از الیاس حضرتی، محمدعلی افشانی و محمدجواد حق شناس نام برده است. البته کارگزاران نیم نگاهی هم به علی لاریجانی دارد که در صورت تایید صلاحیت نشدن گزینه های اصلاح طلبان، از او حمایت کند.

در میان اشخاص تا به حال حسین دهقان ، سعید محمد، سید عزت الله ضرغامی، و محسن رضایی رسما اعلام آمادگی خود را برای نامزدی در انتخابات اعلام کرده اند.

سعید جلیلی،علی لاریجانی، محمود احمدی نژاد ، سید ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف، محمدرضا عارف، اسحاق جهانگیری، مصطفی کواکبیان، امیرحسین قاضی‌زاده ، صادق محصولی، علی نیکزاد، علی مطهری، محمدجواد ظریف، رستم قاسمی و محسن هاشمی نیز از محتمل ترین گزینه ها برای نامزدی در انتخابات  هستند.

از میان اسامی نام برده شده:

علی مطهری: اعلام کرده است که به صورت مستقل و بدون حمایت جریان سیاسی خاصی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهد کرد.

سعید محمد: در ماه های اخیر و به ویژه پس از اعلام استعفا از فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا، حواشی زیادی را از سر گذراند و برخی مسئولان سپاه درباره نحوه حضور او در انتخابات مواضعی گرفتند و تاکید کردند که مورد حمایت سپاه پاسداران نمی باشد. اما وی اظهار داشت در بین عزیزانی که تا به امروز مطرح شده اند، خودم را اصلح می دانم. وی درباره شرط کناره گیری خود افزود : من ابتدا خدمت آقای رییسی رفتم تا برنامه ام را با ایشان تنظیم کنم. ایشان گفتند که به انتخابات ورود نمی‌کنند، اگر ورود کنند به آقای رییسی کمک می کنم چون ایشان می توانند اجماع خوبی ایجاد کنند و اولویت عدم انشقاق است.

سید عزت الله ضرغامی: نیز ترجیح داد که  مسیر خود را از جناح راست جدا کند. او که این روزها تاکید دارد نه اصلاح طلب است و نه اصولگرا ، آب پاکی را روی دست شورای وحدت ریخت و اعلام کرد ضمن احترام به همه نامزدها، رقبا، تشکل‌های سیاسی و تشکر از تلاش آنان برای مشارکت هر چه پرشورتر مردم در همه انتخابات، بنای ورود به سازوکارهای مرسوم را ندارم.

سید حسن خمینی: چندی پیش نیز خبر هایی از آمدن سید حسن خمینی به عنوان نامزد انتخخاباتی جریان اصلاحات به گوش می رسید، اما سید یاسر خمینی(برادر سید حسن) در گفت و گو با سایت جماران اظهار کرد:

در هفته ها و بلکه ماههای اخیر، اقبال زیادی به اخوی گرامی جناب حاج حسن آقا شد و بزرگان زیادی از عاشقان امام، ایثارگران، مذهبیون، خانواده های شهداء، سیاسیون و دانشگاهیان کشور ایشان را تنها کسی دانستند که می تواند کشور را با شعار (همه با هم) متحد کند.وی با بیان اینکه حاج حسن آقا هنوز این درخواست ها را نپذیرفته بودند، افزود: ایشان با تردید در حال مشورت و بررسی جوانب امر بودند تا اینکه مطابق دیدارهای نوبه خود با رهبری به دیدن ایشان رفتند. طی این ملاقات، رهبر انقلاب نامزدی ایشان در انتخابات را به صلاح ندانستند و با بیان اینکه حاج حسن آقا را مانند فرزند خود می دانند، از ایشان خواستند که در شرایط فعلی به این عرصه ورود نکنند.

با توجه به این توصیه، طبیعی است که تصمیم ایشان روشن است و اخوی یقینا تصمیمی برای نامزدی در انتخابات را ندارند.

سید ابراهیم رئیسی: فعلا هیچ اظهارنظر رسمی درباره حضوردر انتخابات مطرح نکرده است، اما اصولگرایان می گویند تا این لحظه آقای رئیسی حاضر به رها کردن قوه قضاییه و سکونت در پاستور نشده است.

محمدباقر قالیباف: اخیرا به اصولگرایان پیام داده که به سه شرط حاضراست در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدای آنها باشد. این سه شرط عبارتند از: آقای رئیسی در میان نامزدها نباشد/ رسما اعلام شود که پرونده عیسی شریفی مربوط به وی نمی شود/ همچنین در انتخابات هیات رئیسه مجلس نیز، نامزد شود.

محمود احمدی نژاد: مصاحبه های فراوان او با رسانه های داخلی و خارجی، انتقاد از شرایط کشور، دیدار روزانه با مردم شهرهای مختلف و فعالیت زیاد در فضای مجازی همگی شواهدی بر قصد حضور او در انتخابات است. اما با مواضعی که در یکی دو ماه اخیر اتخاذ کرده نشان می‌دهد که نمی‌خواهد صلاحیتش در شورای نگهبان تایید شود. کسی که می‌خواهد تایید صلاحیت بشود، لااقل از چهار پنج ماه پیش از انتخابات مواضع تند و رادیکال خود را مخفی نگه می‌دارد، اما او نمی‌خواهد رئیس جمهور بشود و می‌خواهد شورای نگهبان او را رد صلاحیت کند تا مواضع تندتر بگیرد. تحلیلگرن معتقدند که احمدی نژاد همچنان برای طبقات پایین جامعه جذابیت دارد و اگر در انتخابات باشد، می تواند آرای زیادی به سمت خود جذب کند. فاصله گیری از جریان های سیاسی مانند اصولگرایان  شاید برای مردمی که از جناح بازی خسته شده اند، امتیاز بزرگی محسوب شود.

جایگاه سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درمیان مردم:

در انتخابات ریاست جمهوری 1400، ناظرین و مجریان برگزارکننده انتخابات اگر می خواهند مردم پای صندوق های رأی بیایند باید فضا به گونه ای پر شور و رقابتی باشد. در غیر این صورت با وضعیت اقتصادی فعلی و شیوع ویروس کرونا اقبالی از سوی مردم در انتخابات وجود نخواهد داشت.

آنچه از فضای سیاسی و اجتماعی این روزها برداشت می‌شود، غلبه فضای سرد و ناامیدی بر مردم برای حضور در انتخابات است. این دلسردی مردم ریشه‌های متعددی دارد که امروز خودی نشان داده است.

 وضعیت بی ثبات و نامطلوب اقتصادی کشور، ناتوانی اقشار در تهیه حداقل مایحتاج زندگی، ضعف در ساختار سیاست خارجی، عدم توجه کافی به امور داخلی، بیکاری جوانان، نبود احزاب سیاسی قدرتمند، عدم فعالیت سیاسی و مدنی در دانشگاه‌ها و مجامع عمومی و ... باعث شده که قشر عظیمی از رأی دهندگان در انتخابات سال 1400 دلسرد شوند و تمایلی به حضور در انتخابات نداشته باشند در این صورت شاهده مشارکت پایین مردمی خواهیم بود.

در این فضا آخرین تلاش های دولت دوازدهم را با کاهش ناگهانی نرخ ارز و طلا و همچنین احیای مذاکرات با غرب شاهد هستیم که با هدف اعتماد سازی مجدد میان مردم و با شعار به اتمام رساندن کار ناتمام دولت در دولت همسوی بعدی جریان دارد. 

چالش ها و فرصت های دولت جدید:

در حال حاضر مهم‌ترین مشکل مردم، اقتصاد است. اگر جامعه احساس کند که حضور در عرصه سرنوشت ساز انتخابات کمک بیشتری به حل مشکلات کشور خواهد ‌کرد به طور قطع حضور پرشوری در انتخابات خواهند داشت و دولت جدید باید بتواند با برنامه ای جامع و هدفمند در راستای گشایش اقتصادی کشور گام بردارد.

در مورد سیاست خارجی، رویکرد دولت جدید در جامعه بین الملل بسیار حساس خواهد بود. تأیین سرنوشت بازگشت جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا به برجام، نزاع های منطقه ای،اختلافات با جهان غرب، نزدیکی به کشورهای قدرتمند شرق و ... از جمله مواردی است که دولت جدید می بایست در برنامه مدون خود برای چهار سال اول سکانداری کشور مشخص و به مردم ابلاغ کند.

مبارزه با فساد مالی، اداری و سازمانی ، جلوگیری از ورود و خروج کالای قاچاق، ایجاد اشتغال برای ملیون ها نفر جوان بیکار، پایین آوردن هزینه زندگی مردم،کاهش چشمگیر هزینه مسکن و ... را می توان از قبیل فعالیت هایی دانست که دولت جدید با جامه عمل پوشاندن به آن در امور داخلی کشور ، می تواند اعتماد از دست رفته مردم نسبت به خود را باز گرداند.  

علاج دردهای مزمن کشور:

رهبر انقلاب دربخشی از بیاناتشان فرمودند: علاج دردهای مزمن کشور در انتخاب پرشور، حضور عمومی مردم و انتخاب اصلح و مناسب در انتخابات ریاست جمهوری است.

انتخابات در کشور ما یک فرصت بسیار بزرگ است و نباید از دست داد. مخالفین جمهوری اسلامی نمی خواهند از این فرصت استفاده شود. این یک امکان برای ملت است. یک ظرفیت بزرگ برای پیشرفت کشور است. شور انقلابی مردم موجب امنیت کشور و پس زدن طمع دشمن می شود. هرچه انتخابات پرشورتر و با اقبال عمومی مردم بیشتر همراه شود اثرات و منافعش برای کشور و مردم بیشتر خواهد بود.

ایشان تاکید کردند: نزدیک انتخابات که می شود دشمن برای آنکه مردم را دلسرد کند، می گویند در ایران آزادی نیست و یا گاهی می گویند انتخابات ایران مهندسی شده است.

حقیقت این است که انتخابات برای کشور ، یک افتخار و فرصت است که شرکت پرشور مردم در آن به آینده کشور کمک می کند.

اگر این شرکت پرشور با انتخاب درست همراه شود که نیروی کارآمد و باایمان و پرانگیزه و علاقمند به کار انتخاب شود، نور علی نور است و آینده کشور را تضمین خواهد کرد.

موضع رهبر معظم انقلاب در انتخابات :

رهبر انقلاب در بیاناتی تاکید داشتند: بنده در انتخابات ها دخالت نمیکنم، هیچ‌وقت به مردم نگفته‌ام و نمیگویم این کس را انتخاب کنید، آن کس را انتخاب نکنید. فقط یک جا بنده دخالت میکنم و آن جایی است که کسانی بخواهند در مقابل رأی مردم و انتخاب مردم بِایستند و با مزاحمت در مقابل رأی مردم، رأی مردم را بشکنند.

ایشان با رد گمانه‌زنی‌ها درباره حمایتشان از یک نامزد خاص، چنین گفتند: درباره موضع رهبرى در مورد انتخابات، گمانه زنى و شایعه همیشه بوده و خواهد بود. بنده یک رأى دارم، آن را در صندوق مى اندازم. به یک نفرى رأى خواهم داد، به هیچ کس دیگر هم نخواهم گفت که به کى رأى بدهید، به کى رأى ندهید؛ این تشخیص خود مردم است.

ویژگی‌های رییس ‌جمهور مطلوب از دیدگاه رهبر معظم انقلاب:

رهبر انقلاب در سخنرانی نوروزی خطاب به ملت ایران، هشت خصوصیت رئیس جمهور مطلوب کشور در انتخابات 1400را برشمردند و فرمودند: خصوصیات یک رئیس جمهوری را که به نظر می‌رسد، رئیس جمهور مردم باید دارای این خصوصیات باشد، اینها را من می‌گویم. شما نگاه کنید، ببینید واقعاً همین‌جور هست یا نه. یعنی این نظر شخص من نیست، به نظر می‌رسد که هر کسی که به دنبال سعادت کشور است، یک چنین رئیس جمهوری می‌خواهد.

1- دارای مدیریت و کفایت

2- با ایمان

3- عدالت‌خواه و ضد فساد

4- دارای عملکرد انقلابی و جهادی

5- معتقد به توانمندی‌های داخلی

6- معتقد به جوانان به‌عنوان پیشران حرکت عمومی کشور

7- مردمی

8-  امیدوار به آینده

اگر توانستیم فردی را با چنین شرایطی تشخیص دهیم، که به آن رأی می دهیم، اما اگر نتوانستیم، باید به افراد بصیر و قابل اعتماد مراجعه کرده و از راهنمایی آن ها استفاده کنیم.